Voorzitter op vrijdag: "Toegang tot competent en onafhankelijk juridisch advies moet gegarandeerd zijn, voor vriend én vijand."
Innovatieve oplossingen voor complexe geschillen: een blik op hybride ADR
Hoofdstuk 2.1 Over de OVB
Als advocaat bent u verplicht lid van een Orde van Advocaten. Maar wie zijn we en wat doen we voor u?
Wat doen we?
Wij vertegenwoordigen dus alle acht Nederlandstalige balies van België, in totaal meer dan tienduizend advocaten.
Wij zijn de wettelijke beroepsorganisatie van de Vlaamse advocatuur en hebben als taak toe te zien op de eer, de rechten en de gemeenschappelijke beroepsbelangen van onze leden. We zijn bevoegd voor de juridische bijstand, stage, beroepsopleiding van de advocaten-stagiairs en de vorming van alle advocaten die tot die acht balies behoren.
We nemen initiatieven en maatregelen die nuttig kunnen zijn voor de opleiding, de tuchtrechtelijke regels en de loyauteit in het beroep, en voor de behartiging van de belangen van de advocaat en van de rechtzoekende. Die wettelijke taken en bevoegdheden zijn opgenomen in artikel 495 van het Gerechtelijk Wetboek.
We komen ook op voor de rechtzoekende ter vrijwaring van zijn rechtmatige belangen, waaronder de bij de Grondwet gewaarborgde toegang tot het recht en een goede rechtshulp. Maar ook voor de advocaat: zijn onafhankelijkheid, beroepsgeheim, en voor een behoorlijke beroepsuitoefening.
Wie zijn we?
Stafhouder Peter Callens is onze voorzitter. Samen met de zes andere bestuurders vormt hij de raad van bestuur. Die staat in voor onze algemene organisatie en voert het beleidsplan uit.
Onze voorzitter schrijft elke twee weken de actualiteit van zich af in ‘De voorzitter op vrijdag’. Deze vindt u op de website of via de nieuwsbrief OrdeExpress.
De algemene vergadering verkiest de bestuurders voor een periode van drie jaar. Dat ‘advocatenparlement’ bestaat uit 67 stemgerechtigde leden. De stafhouders en vicestafhouders in functie zijn ambtshalve lid en de rest van de leden worden rechtstreeks verkozen door de advocaten van de Ordes van Advocaten. Daarnaast zetelen nog drie leden met adviserende stem: de stafhouder van de Orde van Advocaten bij het Hof van Cassatie en twee vertegenwoordigers van de CCBE (Council of Bars and Law Societies in Europe).
De algemene vergadering vergadert ongeveer achtmaal per jaar en is het hoogste orgaan. Ze stemt de reglementen, stippelt de belangrijkste beleidslijnen uit en wijst de leden van de raad van bestuur aan die het dagelijkse beleid voeren. Zij heeft de meest uitgebreide bevoegdheden in de materies die tot onze taken behoren.
De voorbereidende en uitvoerende taken worden verdeeld onder onze personeelsleden:
- De algemeen directeur staat in voor de dagelijkse leiding en coördinatie van de OVB-ploeg, voor de opvolging van de vergaderingen van de raad van bestuur, de commissie stafhouders en de algemene vergadering.
- De studiedienst bereidt onze standpunten en adviezen voor, volgt de parlementaire werkzaamheden en biedt ondersteuning aan onze verschillende diensten en commissies.
- De medewerkers deontologie bereiden adviezen, standpunten en reglementen voor en volgen de commissiewerkzaamheden van de dienst deontologie op.
- De communicatiemedewerkers staan in voor de communicatie met de rechtzoekenden en de pers enerzijds en anderzijds met de advocaten. Wij zijn immers een maatschappelijke orde. We zijn de spreekbuis van en het aanspreekpunt voor de Vlaamse advocaten, en we nemen deel aan het maatschappelijk debat.
- De dienst toegang tot het beroep staat in voor de stage en de beroepsopleiding voor de advocaten-stagiairs, en de organisatie van de bekwaamheidsproef (buitenlandse diploma’s).
- De medewerkers kwaliteitsbewaking staan in voor de verplichte permanente vorming van advocaten. Enerzijds erkent onze erkenningscommissie opleidingen voor een bepaald aantal punten permanente vorming. Anderzijds organiseren we ook zelf opleidingen waaraan u kunt deelnemen. De leden van de erkenningscommissie en hun afgevaardigden controleren geregeld de kwaliteit van de opleidingen.
- De juridische eerste- en tweedelijnsbijstand en de Salduzbijstand worden opgevolgd door de medewerkers toegang tot het recht.
- Daarnaast zijn de medewerkers algemeen beleid het eerste aanspreekpunt voor elke advocaat en rechtzoekende. Zij zorgen ook voor de algemene ondersteuning van de diensten.
We brachten in 2014 ons IT-departement onder in een aparte vennootschap, cvba Diplad. Diplad huist een twintigtal medewerkers en is gevestigd in de Koningsstraat 146 in Brussel. We willen de advocatuur – en bij uitbreiding justitie – begeleiden naar de digitale toekomst met IT-projecten die specifiek gericht zijn op de Vlaamse advocaten. Daarnaast ontwikkelen we het nationale Digitaal Platform voor de Advocaat (DPA) voor een digitale procesvoering, in samenwerking met de OBFG. Meer daarover leest u verder.
Daarnaast hebben we ook een permanente vertegenwoordiger bij de CCBE, maar daar leest u verder meer over.
Hoofdstuk 2.2 Balies
Momenteel zijn er 8 Nederlandstalige balies in België, georganiseerd per arrondissement. Ontdek hoe deze wereld in elkaar zit.
Momenteel zijn er acht Nederlandstalige balies in België:
- gerechtelijk arrondissement West-Vlaanderen: balie West-Vlaanderen
- gerechtelijk arrondissement Oost-Vlaanderen: balies Dendermonde, Gent en Oudenaarde
- gerechtelijk arrondissement Antwerpen: balie Antwerpen
- gerechtelijk arrondissement Limburg: balie Limburg
- gerechtelijk arrondissement Brussel: balie Brussel
- gerechtelijk arrondissement Leuven: balie Leuven
De advocaten bij het Hof van Cassatie vormen een afzonderlijke Orde en maken geen deel uit van de Orde van Vlaamse Balies.
De Orde van Advocaten bestaat uit de advocaten opgenomen op het tableau van de Orde, op de lijst van advocaten-stagiairs of op de lijst van advocaten die hun beroep uitoefenen onder de beroepstitel van een andere lidstaat van de Europese Unie (EU-lijst).
Stafhouder
De stafhouder is het hoofd van de Orde van Advocaten en de draaischijf van de Orde, zowel op administratief, reglementair, tuchtrechtelijk als representatief vlak. Hij tracht zo veel mogelijk, als het kan dagelijks, in het gerechtsgebouw aanwezig te zijn ter beschikking van de advocaten. De stafhouder is de primus inter pares. Hij heeft voorrang op alle andere advocaten op de zitting. De advocaten schikken er hun werkzaamheden en agenda naar.
Het mandaat van stafhouder duurt één jaar. In de praktijk is een stafhouder twee jaar in functie en wordt hij na zijn eerste jaar traditioneel herkozen. Gelet op de vele verantwoordelijkheden die de stafhouder waarneemt, verkiezen bepaalde balies ook een vice-stafhouder.
De taken en bevoegdheden van de stafhouder zijn velerlei. Hij heeft de leiding en vertegenwoordiging van de Orde: samenstelling van de agenda van de raad van de Orde, vertegenwoordiging op niveau van de Orde van Vlaamse Balies en vertegenwoordiging van zijn Orde in binnen- en buitenland. Daarnaast heeft hij ook een adviserende bevoegdheid in verband met de rechterlijke organisatie (advies over reglementen rechtbanken).
De stafhouder heeft een arbitrerende en raadgevende functie: waar hij kan, tracht hij te verzoenen, waar nodig neemt hij beslissingen en beslecht hij geschillen tussen advocaten, desnoods op de zitting zelf. Elke advocaat is onderworpen aan het stafhouderlijk gezag.
Ook voor de tucht vervult de stafhouder belangrijke bevoegdheden. Hoewel de tuchtwet van 2006 de tuchtbevoegdheid heeft ontnomen van de raden van de Orde en toevertrouwd heeft aan een tuchtraad die werd gecreëerd in elk ressort van het hof van beroep, zijn de bevoegdheden van de stafhouder nog uitgebreid. Hij heeft een initiatiefrecht en kan een tuchtzaak overmaken aan de voorzitter van de tuchtraad. Hij kan bewarende maatregelen nemen en een paleisverbod opleggen.
De stafhouder is verantwoordelijk voor de administratieve werking van de balie. Hij wordt daarin bijgestaan door de penningmeester, de secretaris, en de medewerkers van zijn balie.
Raad van de Orde
Elke Orde van Advocaten heeft een raad van de Orde, het bestuursorgaan van de balie. De raad van de Orde wordt voorgezeten door de stafhouder en bestaat uit een aantal leden (afhankelijk van de grootte van de balie). Die leden worden door de advocaten van de Orde verkozen voor één jaar.
De taken en bevoegdheden van de raad van de Orde zijn velerlei. De raad is ‘meester van het tableau’: hij beslist over inschrijving op het tableau, de lijst van de stagiairs en de EU-lijst. Hij kan reglementen opstellen, behalve voor die materies die tot onze bevoegdheid behoren. Daar kan hij enkel aanvullend reglementeren. De raad van de Orde staat ook in voor de organisatie van de juridische tweedelijnsbijstand.
Voor ereloongeschillen worden bepaalde taken toebedeeld aan leden van de raad van de Orde (bemiddeling, arbitrage, advies ten behoeve van de rechtbank).
Hoofdstuk 2.3 Stagecommissie
Elke raad van de Orde richt de stagecommissie in. Maar wat betekent dat?
Elke raad van de Orde richt de stagecommissie in. Die heeft een adviesfunctie voor de advocaten-stagiairs en staat in voor de beoordeling van hun stageverplichtingen. Die commissie bestaat ten minste uit een voorzitter aangewezen door de stafhouder, een lid aangewezen door het bureau voor juridische bijstand, een lid aangewezen door de advocaten-stagiairs die zelf een advocaat-stagiair is en een stagemeester aangewezen door de stafhouder.
Hoofdstuk 2.4 Conferentie van de Jonge Balie
Binnen elke Orde van Advocaten is een Conferentie van de Jonge Balie actief. Is het iets voor u?
Binnen elke Orde van Advocaten is een Conferentie van de Jonge Balie actief. De Conferenties zijn oorspronkelijk gegroeid vanuit een verlangen om pleitoefeningen te organiseren. De Conferentie van Brussel draagt trouwens nog steeds de naam Vlaams Pleitgenootschap. Tijdens de Vlaamse ontvoogdingsstrijd werden in Antwerpen, Gent en Brussel Vlaamse Conferenties opgericht.
De Conferenties van de Jonge Balie organiseren diverse activiteiten, waaronder initiatieven van culturele, sportieve en intellectuele aard: een informele drink, een bowlingavond of voetbaltornooi en discussieavonden en vormingsactiviteiten. De bedoeling is om de sfeer en samenhang tussen de advocaten onderling en de integratie van de advocaat-stagiair te bevorderen.
De conferenties staan in voor de jaarlijkse of tweejaarlijkse organisatie van de openingsconferentie bij de start van het nieuwe gerechtelijk jaar. Een niet te missen evenement!
Aan de meeste Vlaamse balies kan u als advocaat-stagiair ook terecht bij één of meer vertegenwoordigers van de stagiairs binnen de conferentie.
Hoofdstuk 2.5 Ombudsdienst
De Ombudsdienst Consumentgeschillen Advocatuur, genaamd Ligeca, behandelt aanvragen of klachten van consumenten of advocaten die verband houden met de dienstverlening van de advocaat.
Sinds 1 juni 2015 is Boek XVI ‘Buitengerechtelijke regeling van consumentengeschillen’ van het Wetboek van Economisch Recht van kracht.
De OVB richtte naar aanleiding daarvan een nieuwe entiteit op: de Ombudsdienst Consumentengeschillen Advocatuur, genaamd Ligeca. Mr. An de Puydt is de ombudsman en zij behandelt samen met de ombudslieden van de lokale ablies de aanvragen of klachten van consumenten en advocaten die verband houden met de dienstverlening van de advocaat.
De werking van Ligeca is dus geënt op die van reeds bestaande structuren binnen de lokale balies, zoals de stafhouders en de lokale verzoeningscommissies erelonen. De buitengerechtelijke regeling van geschillen tussen advocaat en cliënt wordt zo in harmonieuze samenwerking tussen Ligeca en de lokale balies verzekerd. Hierbij gaat bijzondere aandacht naar transparantie en kwaliteitsverbetering van de dienstverlening binnen de advocatuur.
Een beroep doen op Ligeca is kosteloos en als partijen tot een overeenkomst komen of afspreken om in te gaan op een bepaalde suggestie van de ombudsman n, zijn zij verplicht zich daar ook naar te gedragen. Bij niet-naleving kan een beroep worden gedaan op de rechtbank.
Hoofdstuk 2.6 Avocats.be
Ontdek wie onze Frans- en Duitstalige collega’s zijn.
Vroeger was er een Nationale Orde van Advocaten. Die is in 2001 opgesplitst in de Orde van Vlaamse Balies (OVB) en de Ordre des Barreaux francophones et germanophone (OBFG of Avocats.be).
Avocats.be verenigt de 11 Franstalige balies en 1 Duitstalige balie van België. Ook zij vertegenwoordigt en verdedigt de beroepsbelangen van de advocaat en de belangen van de rechtzoekende.
Hoofdstuk 2.7 CCBE
De Council of Bars and Law Societies in Europe (CCBE) is een internationale non-profitorganisatie die de belangen van de Europese advocaten en de balies, en de fundamentele principes van de rechtstaat verdedigt bij de verschillende Europese instellingen en organen.
De Council of Bars and Law Societies in Europe (CCBE) is een internationale non-profitorganisatie die sinds 1960 de belangen van de Europese advocaten en de balies, en de fundamentele principes van de rechtsstaat verdedigt bij de verschillende Europese instellingen en organen. Zij vertegenwoordigt meer dan 1 miljoen Europese advocaten
Het zijn de verschillende Europese Ordes die het lidmaatschap binnen de CCBE bekleden. De CCBE telt in totaal 45 leden die onderverdeeld worden in:
- gewone leden (full members): De beroepsorganisaties van advocaten erkend door de bevoegde instanties van de lidstaten van de EU, van de Europese Economische Ruimte of van Zwitserland – 27 lidstaten + IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland
- geaffilieerde landen (affiliated members): de beroepsorganisatie van advocaten uit het Verenigd Koninkrijk
- geassocieerde leden (associated members): De beroepsorganisaties van advocaten van landen die onderhandelen om toe te treden bij de EU – Montenegro, Servië, Turkije, Albanië, Noord-Macedonië, Moldavië en Oekraïne
- waarnemende leden (observer members): Andorra, Armenië, Azerbeidzjan, Bosnië en Herzegovina, Georgië, Rusland (geschorst) en San Marino
De Belgische delegatie van vier leden, gekozen door de OVB (2) en Avocats.be (2), beschikt samen over zeven ondeelbare stemmen. Sinds 1 januari 2016 verzekert een tweehoofdig team de Belgische permanente vertegenwoordiging bij de CCBE in Brussel. Op dit moment zijn dat Anne Jonlet (OBFG) en Nico Moons (OVB).
Belangrijke terugkerende thema’s zijn de toekomst van het beroep, de bescherming van de advocaat, de toegang tot het recht, de deontologie, het beroepsgeheim in het kader van de witwaspreventie, het vrije verkeer van advocaten en de bescherming van de rechtstaat.
Volgend hoofdstuk
Terug naar overzicht