Hoofdstuk 3 Af­ge­stu­deerd: wat nu?

3.1 Stage

3.2 Eedaflegging

3.3 Lijst van advocaten-stagiairs

3.4 Advocatenkaart

3.5 Beroepsopleiding

3.6 Opleidingen

3.7. Juridische bijstand

3.8 Derdenrekening

3.9 Verplichtingen als zelfstandige

3.10 Het tableau

1/ Stagemeester

Een stagemeester, ook wel patroon genoemd, staat u bij tijdens uw drie jaar stage. Uw stagemeester begeleidt u en maakt u wegwijs in de aanpak van de deontologie en de juridische problemen in concrete zaken.

Hij moet minstens zeven jaar opgenomen zijn op het tableau (of moet op de EU-lijst staan of op het tableau van de advocaten bij de balie van het Hof van Cassatie) en moet op de lijst van erkende stagemeesters staan. Die lijst wordt opgesteld door de raad van de Orde. De raad van de Orde kan een advocaat die minder dan zeven jaar is ingeschreven op het tableau van de Orde, bij gemotiveerde beslissing toelaten om stagemeester te worden en dat onder de door de raad van de Orde bepaalde voorwaarden.

Als de stagemeester van uw keuze nog niet op die lijst is opgenomen, moet hij daartoe eerst een aanvraag indienen bij de raad van de Orde. Zijn aanvraag wordt aanvaard of geweigerd en pas wanneer hij op de lijst wordt opgenomen, kan u uw stage bij hem aanvangen. Een stagemeester kan slechts drie stagiairs op hetzelfde ogenblik begeleiden. De raad van de Orde kan, op advies van de stagecommissie, in individuele gevallen van die beperking afwijken als de stagemeester op grond van objectieve en verifieerbare elementen aantoont dat een kwaliteitsvolle opleiding van elke stagiair wordt gewaarborgd.

Al die voorwaarden moeten waarborgen dat u als advocaat-stagiair een kwaliteitsvolle opleiding krijgt tijdens uw stageperiode.

2/ Stageovereenkomst

Zodra u een stagemeester gevonden hebt, tekent u een stageovereenkomst. Die regelt de wederzijdse rechten en plichten van de stagemeester en stagiair en bevat afspraken over de prestaties, het gebruik van kantooruitrusting, de stagevergoeding, de terugbetaling van kosten, de vakantieregeling en de beëindiging van de stageovereenkomst.

De overeenkomst legt van bij het begin van de stage duidelijke afspraken vast die tot meer zekerheid leiden voor beide partijen en problemen achteraf helpen te voorkomen.

3/ Stagereglement

De bepalingen over de stage zijn opgenomen in hoofdstuk II.1 van de Codex Deontologie voor Advocaten. Lees die goed na want zowat alles wat een advocaat-stagiair moet weten over de stageovereenkomst en de plichten van stagemeester en stagiair staat daarin.

Enkele aandachtspunten:

• Op initiatief van de advocaat-stagiair kan de stage worden geschorst of onderbroken, tenzij de raad van de Orde dat op gemotiveerde wijze weigert, na advies van de stagecommissie. Een schorsing is de tijdelijke ontheffing van de verplichtingen van uw stage. U blijft advocaat gedurende die periode en de stageovereenkomst blijft geldig. Enkel de wederzijdse verplichtingen van u en uw stagemeester worden opgeschort. Wat dit precies betekent, leest u in advies 695 van het departement deontologie. De raad van de Orde kan u wel een gehele of gedeeltelijke vrijstelling van de baliebijdrage verlenen.
  Een onderbreking van de stage daarentegen houdt in dat u tijdelijk wordt weggelaten van de lijst van de advocaten-stagiairs. U bent tijdens die periode geen advocaat meer en de stageovereenkomst wordt beëindigd.
  De onderbreking of schorsing kan worden toegestaan voor een periode van maximum 1 jaar en kan slechts worden verlengd om gegronde redenen, na advies van de stagecommissie.
  
• De stagemeester en de advocaat-stagiair bepalen in onderling overleg de jaarlijkse vergoeding van de advocaat-stagiair. Die is maandelijks vooruitbetaalbaar en bedraagt vanaf 1 september 2023, bij voltijdse inzet, ten minste 26.580 euro voor het eerste stagejaar en ten minste 33.180 euro vanaf het tweede stagejaar. 
  De minimumvergoedingen kunnen jaarlijks in december worden aangepast door de algemene vergadering, met uitwerking vanaf het daaropvolgend gerechtelijk jaar. De minimumvergoeding kan worden gewijzigd bij een verminderde beschikbaarheid van de advocaat-stagiair.
  Let wel: bij de beoordeling van de verminderde beschikbaarheid mag geen rekening gehouden worden met de prestaties die door de stafhouder of in het kader van de juridische bijstand worden opgelegd, noch enige andere stageverplichting die door de raad van de Orde bijkomend wordt opgelegd. Advocaat-stagiair en stagemeester kunnen overeenkomen dat de advocaat-stagiair een vergoeding betaalt voor het gebruik van de lokalen, infrastructuur of andere kantoorkosten, waarbij geen afbreuk mag worden gedaan aan de voormelde vergoedingen.
• Als advocaat-stagiair kan u een gelijkgestelde stage volbrengen bij een binnenlandse of buitenlandse balie, of bij andere juridische beroepen waarmee wij of de raad van de Orde een akkoord hebben. Zo’n stage duurt maximaal één jaar en kan pas aangevangen worden nadat u het bekwaamheidsattest van de beroepsopleiding hebt behaald. Alle informatie over de gelijkgestelde stage leest u in artikel 28 van de Codex Deontologie voor Advocaten.
• U moet tijdens de gehele duur van uw stage een stagemeester hebben.

Bij de meeste balies behoort de eerstelijnsbijstand niet tot de stageverplichtingen.

Vanaf 2023 moeten advocaten die eerstelijnsbijstand willen verlenen, een opleiding volgen.

Die bijstand is voor rechtzoekenden waarvan de bestaansmiddelen zich onder bepaalde grenzen bevinden of die tot een categorie behoren waarvan vermoed wordt dat ze over onvoldoende bestaansmiddelen beschikt. De minister van Justitie werkte aan een hervorming van de juridische tweedelijnsbijstand die op 1 september 2016 in werking trad.

In tegenstelling tot juridische eerstelijnsbijstand is tweedelijnsbijstand wel één van de verplichtingen van de advocaat-stagiair aan elke balie.

Het BJB kan u op twee manieren aanstellen om een zaak te behandelen:

• Aanvraag bij BJB: De rechtzoekende kan zich rechtsreeks tot het lokale BJB wenden en een aanvraag indienen. Het BJB gaat na of de betrokkene in aanmerking komt voor juridische tweedelijnsbijstand. Zo ja, dan zal het BJB een advocaat aanstellen.
• De rechtzoekende krijgt een brief waarin staat welke advocaat hij toegewezen krijgt en de advocaat krijgt een e-mail waarin staat dat een aanstelling verleend wordt. Die mail bevat de naam van de rechtzoekende en een link naar zijn elektronisch dossier.

• Aanvraag rechtstreeks bij de advocaat: De rechtzoekende kan u ook zelf raadplegen met de vraag om pro Deo op te treden. In dat geval dient u namens uw cliënt een elektronische aanvraag in via de BJB-module. In het compendium juridische tweedelijnsbijstand vindt u meer informatie over de toe te voegen stukken bij de aanvraag.
• Het BJB gaat na of de betrokkene in aanmerking komt voor juridische tweedelijnsbijstand. Zo ja, dan zal het BJB u aanstellen. U ontvangt een e-mail waarin staat dat een aanstelling verleend wordt. Die e-mail bevat de naam van de rechtzoekende en een link naar zijn elektronisch dossier. De rechtzoekende krijgt een brief waarin staat dat u bent aangesteld.
• Als de zaak hoogdringend is, kan u dat melden en kan het BJB daar rekening mee houden. Vraag uw aanstelling zeker aan vooraleer u prestaties begint te leveren. Een retroactieve aanstelling is immers niet mogelijk.

Opgelet: u kan slechts één procedure per aanstelling voeren. Als u uw cliënt tegelijkertijd voor een ander geschil wil bijstaan, moet u daarvoor een nieuwe aanstelling vragen. Vergeet uw cliënt er ook niet op te wijzen dat hij elke wijziging van zijn bestaansmiddelen en/of sociale situatie aan u moet melden.

Zodra u aangesteld bent, neemt u zelf zo snel mogelijk contact op met uw cliënt en controleert u of de omschrijving bij uw aanstelling overeenstemt met de aard van de zaak. Zo niet, moet u dat meteen melden aan het BJB. Schakel indien nodig een tolk in.

Zodra uw zaak is afgehandeld, sluit u het dossier af via de BJB-module. Vul daarvoor uw prestatieverslag in. In het compendium juridische tweedelijnsbijstand vindt u onder meer een overzicht van alle stukken die moeten worden bijgevoegd naargelang de aard van de zaak. Het BJB kent u punten toe en op basis daarvan wordt uitgerekend welke vergoeding u in het daaropvolgende gerechtelijk jaar mag ontvangen. De vergoeding per punt wordt jaarlijks vastgesteld door de minister van Justitie.

Het is een deontologische verplichting de u toevertrouwde BJB-dossiers persoonlijk te behandelen. Slechts in bepaalde gevallen kan u toch een beroep doen op een vervanger.

Meer weten? Raadpleeg het compendium juridische tweedelijnsbijstand. Dat wordt elk jaar op 1 september gewijzigd.

Door de Wet op de bescherming van de persoon van geesteszieken (26 juni 1990) worden aan sommige balies advocaten-stagiairs ook verplicht deel te nemen aan de permanentie voor geesteszieken.

Bij de meeste balies behoort de Salduzpermanentie niet tot de stageverplichtingen. Het al dan niet meewerken aan de permanentie gebeurt louter op vrijwillige basis.

Wij organiseren een bijzondere opleiding voor bijstand van verdachten tijdens het verhoor: SUPRALAT. Deelname aan de permanentiedienst voor verhoorbijstand is enkel toegelaten als u de opleiding hebt gevolgd, onverminderd de hierna bepaalde overgangsmaatregelen. De huidige regeling vindt op geen enkele wijze toepassing voor de verhoorbijstand Salduz die u verleent buiten onze permanentiedienst.

We ontwikkelden ook Salduzweb, een applicatie die u moet gebruiken als u deelneemt aan de permanentiedienst. U kan er zich inschrijven en uw beschikbaarheid en prestaties ingeven.

Enkel advocaten die de hiervoor bedoelde bijzondere opleiding verhoorbijstand hebben gevolgd, mogen zich inschrijven op de permanentiedienst voor meerderjarige verdachten die geen keuze van advocaat hebben gemaakt. Inschrijving op de permanentiedienst voor minderjarige verdachten zal bij voorrang enkel mogen door de advocaten, houders van het certificaat bijzondere opleiding jeugdrecht en toegelaten tot de sectie jeugdrecht of een door de balie opgestelde lijst van jeugdadvocaten, die onze bijzondere opleiding verhoorbijstand hebben gevolgd.

Als u zich inschrijft voor de permanentiedienst blijft u te allen tijde verantwoordelijk voor de toegewezen opdrachten. U voert die opdrachten in principe zelf uit, maar u mag zich omwille van praktische noodwendigheden laten vervangen door een eveneens opgeleide advocaat. Het algemeen verbod van naamlening is ook hier van toepassing.

U bent dan van wacht en moet beschikbaar zijn binnen het opgegeven tijdsblok en binnen de opgegeven politiezone. Als u of uw vervanger niet binnen 2 uur ter plaatse kan zijn, moet u de opdracht weigeren.

Als u de opdracht hebt aanvaard, mag u nadien uw bijstand bij het verhoor niet weigeren om de enkele reden dat de verdachte volgens zijn verklaring onvermogend lijkt te zijn of niet onmiddellijk kan betalen voor de door u te verlenen prestaties en te maken kosten. U mag de bijstand enkel weigeren als de verdachte, die volgens zijn verklaringen vermogend blijkt te zijn, te kennen geeft voor de bijstand niet te willen betalen.

Aanvaardt u een oproep, dan blijft u verantwoordelijk voor de bijstand bij alle navolgende verhoren voor zover:

• u in Salduzweb hebt aangegeven dat u bijstand zal verlenen voor alle navolgende verhoren;
• u de bijstand voor een navolgend verhoor hebt aanvaard totdat het dossier in de applicatie is overgenomen door een opvolger;
• uw mandaat om een andere geldige reden wordt beëindigd.

Als u wordt opgevolgd, moet u het Salduznummer en het dossier onverwijld meedelen.

Wanneer u een verdachte bijstaat die eerder een eigen advocaat had gekozen, moet u de initiële keuze van raadsman respecteren en zal u nadien enkel verder optreden als de verdachte dat uitdrukkelijk verkiest. Laat de voorkeuradvocaat zo spoedig mogelijk weten dat u de verdachte hebt bijgestaan.

Als u reeds optreedt of hebt opgetreden voor een verdachte of die bijstand hebt verleend of zal verlenen voorafgaand aan of tijdens het verhoor van een verdachte in een strafrechtelijk onderzoek, zal u bijzondere aandacht moeten geven aan het verbod op tegenstrijdige belangen, zoals bepaald onder Hoofdstuk I.2, afdeling I.2.3 van de Codex Deontologie voor Advocaten.

U mag in het kader van de permanentiedienst Salduz geen opdracht aanvaarden voor bijstand van een andere verdachte die betrokken is in hetzelfde strafrechtelijk onderzoek, en moet die opdracht weigeren of zich terugtrekken zodra u dat vaststelt.

Die bepaling is van toepassing op een advocaat, zijn medewerkers en zijn stagiairs. Als advocaten het beroep in associatie of groepering uitoefenen, is die bepaling van toepassing zowel op de groep in zijn geheel als op haar individuele leden, en op de stagiairs en medewerkers van de advocaten.

Wie eerder reeds een bijzondere opleiding verhoorbijstand heeft gevolgd bij ons of bij een door ons erkende instelling, is vrijgesteld van het volgen van een (nieuwe) bijzondere opleiding verhoorbijstand. De Ordes van advocaten zullen nagaan welke van hun leden reeds voldoende door hen georganiseerde opleiding(en) hebben gevolgd en om die reden zijn vrijgesteld.

Lees meer in het compendium juridische tweedelijnsbijstand en via Salduzweb.

Bijstand aan geesteszieken

Samen met de vzw Ups & Downs, een patiëntenvereniging voor personen met een bipolaire stoornis of een langdurige depressie en hun omgeving, werkten we een handige brochure uit over de gedwongen opname van geesteszieken in de psychiatrie.

Naast een kort overzicht van de procedure, een toelichting bij de rol van de advocaat en de relevante deontologische regels, vindt u er uitgebreide informatie over de verschillende ziektebeelden waarmee een cliënt in die omstandigheden kan kampen (bijv. depressie, bipolaire stoornis, borderline, schizofrenie).

De brochure is een handige leidraad als u uw cliënt moet bijstaan in een procedure tot gedwongen opname.

De eedaflegging bij de aanvang van het gerechtelijk jaar is een plechtig evenement. Vooraf moet u enkele formaliteiten in orde brengen. Zo moet u uw gehomologeerd origineel diploma van licentiaat of master in de rechten, een bewijs van nationaliteit, een bewijs van goed gedrag en zeden en een aanvraag tot toelating tot de eedaflegging neerleggen op de griffie van het parket-generaal bij het hof van beroep. U moet daarbij ook naam en adres van uw stagemeester opgeven.

De eedaflegging vindt plaats in openbare zitting van het hof van beroep op vordering van de procureur-generaal en op voordracht van een advocaat die minstens tien jaar op het tableau van het rechtsgebied is ingeschreven, bij voorkeur uw stagemeester. Kan uw stagemeester niet aanwezig zijn, dan wordt u voorgesteld door de stafhouder.

Tijdens de eedaflegging draagt u uw toga. De kandidaten-stagiairs leggen gezamenlijk de eed af. Na de eedaflegging moet u uw diploma, waarop nu die eedaflegging vermeld staat, opnieuw afhalen op de griffie van het hof van beroep.

Als u niet aanwezig kan zijn op de officiële eedaflegging kan u ook later de eed afleggen. Op bepaalde tijdstippen later in het jaar is de eedaflegging voor het hof van beroep mogelijk. Dat gebeurt dan vanzelfsprekend in minder plechtige omstandigheden.

De organisatie van de eedaflegging verschilt per balie. Voor meer details daarover raadpleegt u dus best de website van uw balie. Heeft u bijkomende vragen, neem dan contact op met het baliesecretariaat.

Na de eedaflegging bent u nog geen advocaat en mag u de toga nog niet dragen. U moet zich eerst inschrijven op de lijst van de advocaten-stagiairs. Dat doet u online. Elke aanvraag tot opname wordt onderzocht door de stagecommissie die advies verleent en moet worden goedgekeurd door de raad van de Orde. Als de inschrijving op de lijst van de advocaten-stagiairs een feit is, bent u volwaardig advocaat en mag u een toga dragen en pleiten.

In 2017 lanceerden we samen met Avocats.be de advocatenkaart vanuit de overtuiging dat de advocaat nood heeft aan een specifieke beroepsgebonden manier om zich te kunnen identificeren en authenticeren, zowel in de fysieke als in de digitale wereld. U, als advocaat aangesloten bij een Vlaamse balie, bent verplicht om een elektronische advocatenkaart te hebben ( art. 193bis, Codex Deontologie voor Advocaten ).

U hebt de kaart nodig:

Uw advocatenkaart zit vervat in het aandeel dat in uw baliebijdrage bestemd is voor de OVB. U kunt ze dus gratis aanvragen en ze is 5 jaar geldig.

De beroepsopleiding wordt georganiseerd door de Orde van Vlaamse Balies en uitgevoerd door de stagescholen. De opleiding biedt een praktische aanvulling op uw universitaire opleiding en bereidt u voor op de advocatuur. Als advocaat-stagiair moet u die beroepsopleiding volgen en het bekwaamheidsattest behalen om ingeschreven te kunnen worden op het tableau van de Orde van Advocaten.

1/ Algemeen

Sinds het gerechtelijk jaar 2020-21 kreeg de beroepsopleiding een totaal nieuwe invulling. Ze is nu meer praktijkgericht. Daarom stappen we af van de klassieke ex-cathedraopleiding en vervangen we de lessen door werkcolleges in kleine groepen. De theorie zal u leren via lessen on demand (e-learning). Alle stagiairs volgen bovendien dezelfde opleiding. Er zijn dus geen keuzevakken meer.

De beroepsopleiding bestaat uit 2 luiken. Het eerste luik omvat de vakken deontologie, burgerlijk procesrecht, strafprocesrecht en juridische bijstand. Het tweede luik omvat communicatie, alternatieve geschillenregeling, kantoororganisatie, fiscale en sociale aspecten, ondernemerschap, GDPR, boekhouding, beroepsaansprakelijkheid en bijzondere vraagstukken deontologie.

Daarnaast moet u voor het einde van uw stage slagen in een door de stageschool georganiseerde pleitoefening. Wij richten de stageschool in en beslissen over het inrichten van een of meer lokale afdelingen.

U moet het bekwaamheidsattest behalen tijdens de eerste 18 maanden van uw stage, onverminderd de mogelijkheid van onderbreking of schorsing van uw stage. Behalve de bijzondere vraagstukken deontologie. Dat vak moet u volgen tijdens uw tweede stagejaar, ongeacht of u in dat jaar een derde zit moet afleggen. Het bekwaamheidsattest is vijf jaar geldig vanaf de datum van uitreiking.

Lees meer in hoofdstuk II.2 van de Codex Deontologie voor Advocaten.

2/ Inschrijven en betalen

Inschrijven voor de beroepsopleiding doet u via de applicatie Beroepsopleiding.

Het inschrijvingsgeld voor deze opleiding in 2023-2024 bedraagt € 1.150. Inschrijven kan nog tot en met 31 december 2023. Na inschrijving hebt u 2 betalingsmogelijkheden:

• ofwel kiest u om de volledige deelnameprijs online te betalen via Ingenico;
• ofwel kiest u om te betalen met kmo-portefeuille.

De kmo-portefeuille is een maatregel waardoor u – als ondernemer – financiële steun krijgt voor het volgen van opleidingen bij een erkende dienstverlener.

Die subsidiemaatregel geldt uitsluitend voor advocaten en advocaten-stagiairs die hun vestigingsplaats in het Vlaams Gewest hebben. De advocaten en advocaten-stagiairs met een kantoor in het Brussels Gewest kunnen dus geen beroep doen op de subsidiemaatregel.

U kan een subsidieaanvraag indienen tot 14 kalenderdagen na de start van de stagelessen. Na die termijn komt de Vlaamse overheid niet meer tussen en moet u de volledige deelnameprijs overmaken aan de Orde van Vlaamse Balies.

De aanvraagprocedure voor de kmo-portefeuille gebeurt volledig digitaal. Als u voor het eerst gebruikmaakt van de maatregel, moet u uw onderneming eerst registreren.

Wanneer u een aanvraag indient, worden de volgende gegevens gevraagd:

• Ons erkenningsnummer: DV.O103977.
• Datum van overeenkomst: dat is de datum van uw inschrijving voor de beroepsopleiding.
• Aantal opleidingsuren: dat is het aantal uren opleiding.
• Factuurnummer: wij zijn niet btw-plichtig en stellen dus geen facturen op. Bij het referentienummer vermeldt u ‘beroepsopleiding’. Bij de mededeling volstaat uw naam en voornaam.

Meer informatie vindt u op de website van Vlaio.

3/ Permanente vorming

Advocaten-stagiairs zijn voortaan vrijgesteld van het behalen van punten permanente vorming gedurende hun eerste drie jaar baliestage. Dat besliste de algemene vergadering op 31 mei 2023. Behaalt u als advocaat-stagiair toch punten permanente vorming gedurende de eerste drie jaar van hun baliestage, dan kan u die punten, zonder een maximumgrens, overdragen naar de volgende gerechtelijke jaren. Voor vragen over permanente vorming, kan u terecht bij opleidingen@ordevanvlaamsebalies.be.

Zowel professionele organisatoren als de balies en de conferenties van de Jonge Balies vragen voor hun permanente vormingsactiviteiten punten aan bij onze erkenningscommissie. Worden die activiteiten erkend, dan staan die vermeld in de applicatie Permanente Vorming. Volgt u zo’n opleiding, dan worden de punten na afloop van de opleiding toegevoegd aan uw puntenkaart.

Volgde u een opleiding die niet in de lijst van erkende cursussen wordt vermeld, of voldeed u aan een van de andere vereisten vermeld in artikel 54 van de Codex Deontologie voor Advocaten? Dan kan u daarvoor een individuele aanvraag tot erkenning als deelnemer, docent, spreker of auteur indienen via dezelfde applicatie op het Privaat Luik. Wordt die aanvraag erkend, dan worden ook die punten toegevoegd aan uw puntenkaart.

Wij organiseren geregeld opleidingen. Zo blijft u geïnformeerd en behaalt u de nodige punten permanente vorming. Inschrijven doet u telkens via de applicatie Opleidingsinstituut.

1/ Algemeen

Voor sommige opleidingen kan u gebruikmaken van de kmo-portefeuille. Dat staat steeds bij die opleidingen vermeld. Na afloop van de opleiding worden de punten toegevoegd aan uw puntenkaart.

2/ Bijzondere opleidingen

We organiseren ook bijzondere opleidingen. Het succesvol afronden van een bijzondere opleiding levert naast punten permanente vorming ook een certificaat op. Soms kan het verplicht zijn om een certificaat te behalen, wil u bepaalde dossiers behandelen.

Jeugdrecht

Om de twee jaar organiseren we een bijzondere opleiding over jeugdrecht. Die opleiding bestaat uit een theoretisch en provinciaal luik, en praktische oefeningen.

Het theoretische luik omvat een aantal uiteenzettingen die vertrekken vanuit een juridische, criminologische, sociaal-agogische en psychologische invalshoek. Tijdens het provinciaal luik focussen we op instellingen in uw provincie en het lokale beleid.

Daarnaast zijn er praktische oefeningen rond communicatie met kinderen en het leveren van verhoorbijstand aan minderjarigen. Tot slot moeten de deelnemers een gunstig stagedossier indienen en een paper schrijven.

Cassatieprocedure in Strafzaken

Ingevolge artikel 425, § 1 Sv. moet een advocaat die cassatieberoep in strafzaken wil aantekenen een getuigschrift hebben van een opleiding in cassatieprocedures. De Koning heeft de vereisten waaraan die opleiding moet voldoen vastgelegd in het KB van 10 oktober 2014 tot vaststelling van de vereisten van de opleiding bepaald in artikel 425 § 1, tweede lid van het Wetboek van Strafvordering, BS 20 november 2014.

Onze opleiding bestaat uit een theoretisch en een praktisch luik.

Verhoorbijstand Salduz

Op 9 april 2019 trad ons reglement ‘Verhoorbijstand Salduz in het kader van de permanentiedienst’ in werking. Dat reglement maakt een bijzondere opleiding verhoorbijstand verplicht voor bijstand aan verdachten die geen eigen advocaat kiezen of waarvan de gekozen advocaat niet beschikbaar is.

Wij organiseren zelf zo’n bijzondere opleiding: de SUPRALAT-opleiding. Die vorming reikt u de theoretische kennis en vooral de praktische vaardigheden aan om vakkundig rechtsbijstand op het politiebureau te leveren, met inbegrip van eerste contacten, consult en verhoor. De training bestaat uit een e-learning (zelfstudie) en een aantal praktijksessies.

De training is deels een jointtraining, aangeboden in samenwerking met de politie.

Collaboratieve onderhandelingen

Een collaboratieve onderhandeling is een vorm van minnelijke geschillenbeslechting. Tijdens die vrijwillige en vertrouwelijke procedure proberen de partijen het geschil op te lossen door een onderhandeling met een minnelijk akkoord als doel. Alleen collaboratieve advocaten mogen zo’n collaboratieve onderhandeling voeren (art. 1739, par. 1 Ger.W.). Daarvoor moet u onder meer een bijzondere opleiding volgen.

Onze training bestaat uit twee modules van telkens 15 uur waarin theorie wordt afgewisseld met oefeningen, rollenspelen en praktijkvoorbeelden. Per afgeronde module krijgt u punten permanente vorming. Na het afronden van module I kan u een aanvraag indienen tot erkenning als collaboratief advocaat. Wil u uw erkenning behouden, dan moet u binnen een termijn van 18 maanden module II volgen.

Alle dossiers in het kader van juridische tweedelijnsbijstand worden in de BJB-applicatie behandeld. Je kunt je ook inschrijven voor de juridische tweedelijnsbijstand via die module.

Elke advocaat moet – hetzij zelf, hetzij via zijn kantoor – een afzonderlijke rekening gebruiken voor financiële verrichtingen voor cliënten of derden. Die rekening noemen we een derdenrekening. Ze beveiligt de belangen van de cliënten en derden die de advocaat gelden hebben toevertrouwd met het oog op een welbepaalde bestemming of bestemmeling.

Die verplichting wordt zowel reglementair geregeld door ons in afdeling III.2.9 van de Codex Deontologie voor Advocaten (artikelen 128 e.v.), als wettelijk in de artikelen 446quater en quinquies Ger. W..

De derdenrekening moet worden geopend bij een financiële instelling waarmee de OVB of Avocats.be een overeenkomst heeft gesloten voor de verhandeling van derdengelden.

Bank- en kredietkaarten of domiciliëring op de derdenrekening zijn niet toegestaan. De uitgifte van cheques en cashafhalingen zijn verboden, tenzij u voorafgaand een schriftelijke toestemming van uw stafhouder heeft gekregen. De toestemming wordt slechts gegeven in uitzonderlijke gevallen indien een overschrijving naar een rekening niet mogelijk blijkt.

Via de applicatie Derdengelden kan u uw aanvraag voor het uitschrijven van een cheque of het afhalen van cash van uw derdenrekening indienen. Dat alles garandeert de rechtzoekende dat de derdengelden goed worden beheerd. Bestendige opdrachten zijn mogelijk maar uitsluitend ten gunste van cliënten of derden en mits voorafgaande toelating van de stafhouder.

Als advocaat moet u jaarlijks een aantal zaken rapporteren aan uw stafhouder, waaronder een overzicht van al uw derdenrekeningen, de stand van die rekeningen op 31 december, de gedurende het jaar verrichte contante opnames of uitgeschreven cheques, de bedragen die gedurende meer dan twee maanden op de derdenrekening zijn gebleven voor zover het per dossier of per cliënt gaat om een bedrag van meer dan € 2.500. Die rapportering gebeurt telkens tegen uiterlijk 28 februari en geldt ook voor stagiairs.

Daarnaast worden er systematisch controles uitgevoerd door de stafhouder of de controlecel, en wordt het rekeningnummer van uw derdenrekening gepubliceerd bij uw contactgegevens op in het adresboek op deze website en op advocaat.be om zo een grotere transparantie rond de derdenrekening te bewerkstelligen.

Uw derdenrekening moet u zelf ingeven via uw persoonlijke fiche, waarna ze verschijnt op de website.

1/ Vrij beroep

Als advocaat bent u een beoefenaar van een vrij beroep: “Elke onderneming wier activiteit er hoofdzakelijk in bestaat om, op onafhankelijke wijze en onder eigen verantwoordelijkheid, intellectuele prestaties te verrichten waarvoor een voorafgaande opleiding en een permanente vorming is vereist en die onderworpen is aan een plichtenleer waarvan de naleving door of krachtens een door de wet aangeduide tuchtrechtelijke instelling kan worden afgedwongen.”

Het beroep staat dus onder toezicht van een Orde of instituut dat de eigen beroepsregels opmaakt. Wie een vrij beroep uitoefent, ontvangt een ereloon.

2/ Ondernemingsnummer

Als zelfstandige bent u verplicht een ondernemingsnummer aan te vragen. Een ondernemingsnummer is een uniek identificatienummer dat de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) toekent aan de onderneming of natuurlijke persoon. Zo verloopt de communicatie tussen onderneming/natuurlijke persoon en de verschillende overheden makkelijker.

Een ondernemingsnummer aanvragen, doet u via een erkend ondernemingsloket van de FOD Economie.

3/ Sociaal verzekeringsfonds

Zoals elke startende zelfstandige moet u zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen ten laatste op de dag dat u uw zelfstandige activiteit effectief start. Als u die termijn overschrijdt zal het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) u vragen om uw aansluiting in orde te brengen. Doet u dat niet, dan wordt u automatisch aangesloten bij de Nationale Hulpkas voor Zelfstandigen. Wie zich laattijdig aansluit, riskeert een administratieve boete van 500 tot 2.000 euro.

Als zelfstandige moet u sociale bijdragen aan uw sociaal verzekeringsfonds betalen. De betalingen doet u per kwartaal. Aan het begin van elk kwartaal (januari, april, juli en oktober) ontvangt u een vervalbericht met de bedragen die uiterlijk voor het einde van elk kwartaal moeten worden betaald. Betaal de kwartaalbijdragen tijdig om een verhoging te vermijden. Betaalde sociale bijdragen zijn fiscaal aftrekbaar.

Opgelet: sommige stagiairs laten zich pas inschrijven op de lijst van de stagiairs vanaf 1 oktober en sluiten pas vanaf die datum aan bij een sociaal verzekeringsfonds. Zo moeten ze enkel een sociale bijdrage betalen voor het laatste kwartaal. Daarom kunnen zij pas vanaf 1 oktober starten als advocaat. Optreden als advocaat kan immers pas vanaf inschrijving op de lijst van de stagiairs, starten als zelfstandige pas vanaf aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds.

Het sociaal statuut voor zelfstandigen behelst niet alleen plichten, maar ook rechten. Als u in regel bent met de wettelijke voorschriften hebt u recht op gezinsbijslagen, verzekering voor geneeskundige verzorging, uitkeringsverzekering, voordelen bij moederschap/adoptie, uitkering mantelzorg, pensioenrechten en overbruggingsrecht.

4/ Ziekenfonds

Als zelfstandige moet u zich aansluiten bij een ziekenfonds naar keuze.

5/ Fiscaal

Als advocaat hebt u, net als elke zelfstandige, verschillende fiscale verplichtingen. Zo moet u een sluitende boekhouding bijhouden waarin alle financiële transacties staan die in de uitoefening van uw beroep worden uitgevoerd. Alle financiële verrichtingen registreert u in een fiscaal dagboek en voor elk individueel dossier of individuele cliënt houdt u een financiële fiche bij die de inkomsten en uitgaven in het fiscaal dagboek weerspiegelt.

Zoals elke belastingplichtige moet u jaarlijks uw inkomsten van het voorafgaande jaar aangeven, waarbij de in dat aanslagjaar gemaakte beroepskosten (vakliteratuur, kantoormateriaal, baliebijdrage, …) forfaitair of aan werkelijke kost in mindering gebracht kunnen worden.

Opgelet: onkosten moeten gestaafd worden aan de hand van stavingsstukken. Houd dus uw bonnetjes bij!

Indien u cashontvangsten hebt, moet u een kwitantie uitschrijven uit het daartoe aan te schaffen ontvangstboekje. Dat kan u bestellen via een erkende drukker. Sinds 1 januari 2014 is het bedrag dat u cash mag ontvangen, beperkt tot 3.000 euro.

Sinds 13 september 2011 is er een nieuw fiscaal collectief akkoord forfaitaire beroepskosten (akkoord betreffende de beroepskosten van advocaten die meestal niet met bewijsstukken kunnen worden gestaafd (art. 342, § 1, 4de lid, van het Wetboek van de Inkomstenbelasting 1992)).

6/ Btw

Sinds 1 januari 2014 is de jarenlange btw-vrijstelling van advocaten opgeheven. Sindsdien moeten advocaten hun prestaties aan btw onderwerpen.

De concrete toepassing van de btw door advocaten wordt geregeld door de Circulaire AAFisc. nr. 47/2013 d.d. 20 november 2013 en de Beslissing btw nr. E.T. 126.564 d.d. 18 juli 2014.

Als advocaat-stagiair wordt u als normale belastingplichtige beschouwd in de zin van artikel 4, § 1 van het btw-wetboek.

Maar u kan ook kiezen voor de bijzondere regeling voor advocaat-medewerkers en advocaat-stagiairs als u geen andere met btw belaste activiteiten verricht dan de diensten die u verstrekt aan het kantoor waar u werkt. Daardoor worden uw btw-verplichtingen tot een minimum herleid.

De bijzondere regeling wordt in detail uiteengezet onder randnummers 164-188 van Circ. AAFisc. nr. 47/2013. In essentie houdt dat in dat:

• u zich bij uw btw-controlekantoor als belastingplichtige identificeert voor btw-doeleinden met het document 604A. Daarop kruist u in kader III, B vak 7 aan (‘bijzondere regeling zonder indiening van btw-aangiften’);
• u vrijwillig afziet van uw recht op aftrek van btw;
• uw advocatenkantoor is gehouden tot voldoening van de verschuldigde btw;
• uw advocatenkantoor in naam en voor rekening van u facturen moet opmaken met de vermelding ‘btw verlegd – Circulaire AAFisc. nr. 47/2013’ en u daarvan een dubbel bezorgt;
• u uiterlijk op 31 maart een opgave moet indienen van btw-belastingplichtige afnemers voor wie u tijdens het afgelopen kalenderjaar voor minstens 250 EUR exclusief btw prestaties hebt verricht;
• u vanaf 1 januari van het volgende jaar kan overstappen naar de normale btw-regeling, tenminste als u uiterlijk op 15 december van het voorafgaande jaar uw btw-controlekantoor daarvan schriftelijk op de hoogte brengt;
• u de bijzondere regeling kan behouden, indien u naast uw diensten voor het advocatenkantoor nog andere met btw te belasten activiteiten verricht, zolang u het drempelbedrag van de vrijstelling voor kleine ondernemingen niet overschrijdt. Dat drempelbedrag is bepaald op een omzet van 25 000 EUR exclusief btw.

Na afloop van drie jaar stage moet iedere advocaat-stagiair zijn inschrijving op het tableau aanvragen. Dat gebeurt via modeldocumenten die u moet opvragen bij uw balie. Uw aanvraag tot inschrijving op het tableau richt u aan uw stafhouder.