Het Grond­wet­te­lijk Hof verdedigt opnieuw ons be­roeps­ge­heim bij DAC6

De vernietiging van deze twee artikelen heeft belangrijke gevolgen voor advocaten en intermediairs die betrokken zijn bij belastingaangelegenheden in Vlaanderen. 

Ten eerste worden advocaten niet langer gedwongen om informatie te delen met intermediairs die geen cliënt zijn. Dat bestendigt de privacy en vertrouwelijkheid van de relatie tussen advocaten en hun cliënten.

Ten tweede kunnen advocaten nu hun beroepsgeheim handhaven, zelfs bij de verplichting om periodieke meldingen te doen van bepaalde belastingconstructies. Dat kan de rechten van advocaten beschermen en hen in staat stellen hun ethische verplichtingen na te komen zonder schending van vertrouwelijkheidsregels.

In de uitspraak van het Grondwettelijk Hof zijn er enkele kwesties die momenteel worden aangehouden in afwachting van antwoorden van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Dit zijn de prejudiciële vragen die zijn gesteld bij het arrest nr. 103/2022 van 15 september 2022 en gaan over:

1. Aanvang en einde van de termijn voor het vervullen van de meldingsplicht
   Momenteel is de aanvang en het einde van de termijn voor het vervullen van de meldingsplicht onvoldoende duidelijk gedefinieerd. Deze onduidelijkheid kan leiden tot rechtsonzekerheid en kan van invloed zijn op de rechten en plichten van intermediairs en belastingplichtigen.
2. Onvoldoende duidelijke definitie van het begrip "intermediair"
   Het begrip "intermediair" is nog onvoldoende duidelijk gedefinieerd in het bestreden decreet. Omdat de definities in het decreet zijn gebaseerd op de richtlijn, wordt gesteld dat ook die laatste de aangehaalde bepalingen zou schenden. Een onduidelijke definitie van "intermediair" kan leiden tot onzekerheid over wie precies onder de meldingsplicht valt en welke verplichtingen van toepassing zijn.
3. Informatieverplichtingen en vermoedens van agressieve fiscale planning
   De informatieverplichtingen die in het decreet worden ingevoerd, zijn gebaseerd op vermoedens van agressieve fiscale planning die niet op redelijke wijze kunnen worden afgeleid uit de in de richtlijn uitgewerkte wezenskenmerken. Daarnaast wordt aangekaart dat bepaalde van deze wezenskenmerken een onweerlegbaar vermoeden invoeren, wat betekent dat de betrokken belastingplichtige niet kan aantonen dat het oogmerk van de constructie niet voornamelijk fiscaal is. Dit zou leiden tot een onverantwoorde en onevenredige beperking van het recht op eerbiediging van het privéleven van intermediairs en relevante belastingplichtigen.

Deze aanhoudende punten illustreren dat de uitspraak van het Grondwettelijk Hof nog aanvullende toelichting en verduidelijking vereist van het Hof van Justitie van de Europese Unie om de bredere juridische implicaties van het Vlaamse decreet en de uitspraak volledig te begrijpen.