Ga verder naar de inhoud

Standpunt hervorming assisen

Nico Moons

Jurist studiedienst
Avatar

Deel dit artikel

We pleiten niet uitdrukkelijk voor of tegen de afschaffing van de volksjury, maar vinden de specifieke invulling van de beleidskeuze en de gevolgen op de procedure veel belangrijker.

De voor- en nadelen

Het debat over de toekomst van assisen en de volksjury verdeelt de meningen, zowel binnen de advocatuur als de maatschappij.

Als argumenten tegen de volksjury zijn:

  • de lange wachttijden
  • het feit dat beroepsrechters beter geplaatst zijn om de zwaarste misdaden te berechten
  • juryleden hebben minder ervaring en zijn daarom makkelijker beïnvloedbaar
  • het gebrek aan een beroepsmogelijkheid

De voorstanders verwijzen onder meer naar:

  • de democratische component van de volksjury
  • de maatschappelijk louterende taak van het assisenproces
  • de grondigheid die een onderzoek voor een volksjury met zich meebrengt

De waarborgen van assisen

We vinden dat een consequente beleidskeuze gemaakt moet worden waarbij wij geen heil zien in een gemengde oplossing met beroepsrechters en een beperktere jury.

Belangrijker vinden wij dat een eventuele hervorming niet gepaard mag gaan met de volledige uitkleding van de procedurele kenmerken en waarborgen die een assisenproces vandaag biedt.

Hoewel de uitwassen geremedieerd moeten worden en assisenprocessen in vele gevallen korter en efficiënter moeten kunnen verlopen, moet ook in het geval van afschaffing van de volksjury nog steeds worden rekening gehouden met de positieve eigenschappen van de assisenprocedure an sich.

We alluderen dan vooral op het grondige onderzoek ter terechtzitting, de ruime mogelijkheden inzake getuigen- en expertenverhoor en de toepassing van het onmiddellijkheidsbeginsel.

In vergelijking daarmee biedt de huidige correctionele procedure minder opties en waarborgen en gaat ze vaak gepaard met een zeer mager onderzoek ter zitting. In de nasleep van de Potpourri II-wet en de veralgemeende correctionalisering (die later door het Grondwettelijk Hof vernietigd is) is bovendien duidelijk gebleken dat die waarborgen te beperkt zijn en dat de correctionele behandeling ondermaats was.

We stelden deze nota op naar aanleiding van de uitnodiging van de Kamercommissie Justitie tot deelname aan de hoorzitting van 8 juli 2020 over de herziening van artikel 150 Gw.

Nog vragen? Onze specialisten ter zake

Ontdek alle medewerkers

Nico Moons

Jurist studiedienst
avatar

Gerelateerd nieuws

Deze berichten verschenen recent:
Handboeien
Strafrecht
vrijdag 19 april 2024

Nieuwe wetgeving over Salduz en videoconferentie aangenomen

De plenaire vergadering van de Kamer heeft twee wetsontwerpen goedgekeurd waarbij we in de loop van het wetgevingsproces een advies hebben afgeleverd. De stemming van een derde wetsontwerp waarbij we betrokken waren, over de persoon van de geesteszieke, is uitgesteld tot volgende week. De uiteindelijke balans is gemengd.

Meer lezen
Strafrecht
maandag 15 april 2024

Wetgever rijdt door het rood: een automatische uitvoering van het rijverbod is problematisch

We hebben op vraag van de Kamercommissie Mobiliteit een advies verleend over het wetsvoorstel tot wijziging van de Wegverkeerswet voor wat betreft de ingangsdatum van een verval tot het recht van sturen.

Meer lezen
Gevangenis binnen
Strafrecht
dinsdag 02 april 2024

Pilootproject Slachtofferapplicatie met elektronisch toezicht van start in Vlaanderen

Het Agentschap Justitie en Handhaving kondigt een pilootproject aan dat vanaf 15 april 2024 in Vlaanderen van start gaat. Het project, gericht op het verbeteren van de bescherming van slachtoffers, introduceert een benadering door middel van de slachtofferapplicatie gekoppeld aan elektronisch toezicht. Dit initiatief beoogt gemoedsrust en veiligheid te verlenen aan slachtoffers van ernstige misdrijven.

Meer lezen
Gevangenis binnen 2
Strafrecht
dinsdag 26 maart 2024

Gebruik van gsm in gevangenissen: richtlijnen voor advocaten

Advocaten hebben vanaf nu toestemming om tijdens de uitoefening van hun functie een gsm te gebruiken binnen gevangenisfaciliteiten. Deze toelating is echter onderhevig aan strikte voorwaarden om de orde en veiligheid binnen de inrichting te handhaven. Dat wordt gespecifieerd door een ministeriële omzendbrief nr. 1821 over toegangscontrole.

Meer lezen
Strafrecht
donderdag 14 maart 2024

Verstrekte toegang tot een advocaat moet Europese kritiek tegemoetkomen

Er is een wetsontwerp ingediend om Europese Richtlijnen over het recht op toegang tot een advocaat en het recht op vertaling verder/beter om te zetten. De aanpassingen zijn broodnodig. Na eerdere adviezen van de Europese Commissie, heeft zij de Belgische staat recent doorverwezen naar het Hof van Justitie. We schreven een advies bij de tekst in voorontwerp.

Meer lezen
Gevangenis binnen 2
Strafrecht
vrijdag 08 maart 2024

Verlengd penitentiair verlof ingevoerd om overbevolking tegen te gaan

FOD Justitie meldt dat er vanaf heden een nieuw verlofstelsel wordt ingevoerd als tijdelijke maatregel om de dramatische overbevolking in Belgische gevangenissen aan te pakken.

Meer lezen
Gevangenis binnen
Strafrecht Community
maandag 04 maart 2024

OVB roept op tot dringende en structurele actie tegen overbevolking in Belgische gevangenissen

In reactie op alarmerende cijfers over de overbevolking in Belgische gevangenissen, spreekt de Orde van Vlaamse Balies zich uit tegen deze onaanvaardbare situatie. Het aantal gedetineerden blijft stijgen. Ondanks recente uitbreidingen van de capaciteit, is er nog steeds sprake van bijna 15 procent overbevolking. Het gaat hier om een gemiddeld cijfer. Dat wil zeggen dat er in bepaalde gevangenissen echt schrijnende toestanden zijn.

Meer lezen
Strafrecht
donderdag 22 februari 2024

Napoleon verbannen uit het strafrecht: het tijdperk van een nieuw Strafwetboek

Het is zover! Na decennia zwoegen is het nieuwe Strafwetboek er. De Kamer keurde beide Boeken goed, alsook de wet tot invoering van een beveiligingsmaatregel ter bescherming van de maatschappij. Op de inwerkingtreding is het nog zeker 2 jaar wachten.

Meer lezen
Strafrecht
dinsdag 16 januari 2024

SMS III bestraft geweld tegen advocaten strenger

De SMS III-wet werd vorige week goedgekeurd in de Kamer: naast de herinvoering van de snelrechtprocedure en de strengere bestraffing van agressie tegen advocaten, behandelt de wet onder meer het hersteltraject en de risicotaxatie, maar niet – zoals initieel voorzien – het gerechtelijk verbod op deelname aan protestbijeenkomsten.

Meer lezen