Ga verder naar de inhoud

Standpunt Herstel snel­recht­pro­ce­du­re

De snelrechtprocedure maakt zijn herintrede. We waren betrokken bij de advisering in de voorontwerpfase en hebben ook aan de kamercommissie Justitie nog een aangepast advies overgemaakt. Hoewel het akkoord van verdachte en advocaat nodig zal zijn om een snelrechtprocedure te doorlopen, blijven we zitten met verschillende bedenkingen, niet in het minst bij het materieel toepassingsgebied.

Nico Moons

Jurist studiedienst
Avatar

Deel dit artikel

Akkoord van verdachte en advocaat nodig

We werden om advies gevraagd bij het voorontwerp snelrecht. Dit voorontwerp is uiteindelijk via amendementen geïntegreerd in het wetsontwerp SMS III. De nieuwe snelrechtprocedure herstelt de bepalingen uit de wet van 28 maart 2000 tot invoeging van een procedure van onmiddellijke verschijning in strafzaken, die door het arrest van het toenmalige Arbitragehof op 28 maart 2002 (nr.56/2002) waren vernietigd. 

De vernieuwde snelrechtprocedure voorziet langere termijnen voor verschijning voor de rechter, variërend van 5 tot 15 dagen. Cruciaal is het vereiste akkoord van zowel de verdachte als diens advocaat. Zij hebben bovendien de mogelijkheid om binnen deze vastgestelde termijn een specifieke verschijningsdatum te kiezen.

Een ander belangrijk verschil is dat de snelrechtprocedure enkel nog zal kunnen worden toegepast op wie is aangehouden in het kader van de voorlopige hechtenis.

Snelrecht, snelle wetgeving, goede wetgeving?

Toch hebben we nog enkele kritische bedenkingen bij het wetsontwerp, onder andere:

  • Door de toepassing van de procedure te koppelen aan de voorwaarden van artikel 16 van de Voorlopige Hechteniswet, rijzen heel wat vragen over de ratione materiae in het licht van de doelstellingen van de procedure:
    • De mogelijke toepassing wordt niet begrensd door een maximumstraf
    • De huidige structuur beperkt de toepassing van snelrecht tot feiten met een gevangenisstraf van ten minste één jaar, wat strijdig kan zijn met het beoogde doel (namelijk om bepaalde vormen van criminaliteit sneller aan te pakken)
    • Voorlopige hechtenis is onderworpen aan strikte voorwaarden (absolute noodzaak voor de openbare veiligheid, recidive) die evenmin in lijn liggen met de doelstelling van een snelrechtprocedure
  • De praktische implementatie kan problematisch zijn, gezien de korte termijnen. Denk hierbij aan tijdige vertalingen van de kennisgeving, de digitale toegang tot dossiers en de
    gevolgen van de vraag tot bijkomende maatregelen door de aangehoudene
  • De integratie in een volledig hervormd strafprocesrecht is wenselijk voor een samenhangende benadering, afgestemd op de strafbaarstellingen in het nieuwe Strafwetboek

Nog vragen? Onze specialisten ter zake

Ontdek alle medewerkers

Nico Moons

Jurist studiedienst
avatar

Gerelateerd nieuws

Deze berichten verschenen recent:
Handboeien
Strafrecht
vrijdag 19 april 2024

Nieuwe wetgeving over Salduz en videoconferentie aangenomen

De plenaire vergadering van de Kamer heeft twee wetsontwerpen goedgekeurd waarbij we in de loop van het wetgevingsproces een advies hebben afgeleverd. De stemming van een derde wetsontwerp waarbij we betrokken waren, over de persoon van de geesteszieke, is uitgesteld tot volgende week. De uiteindelijke balans is gemengd.

Meer lezen
Strafrecht
maandag 15 april 2024

Wetgever rijdt door het rood: een automatische uitvoering van het rijverbod is problematisch

We hebben op vraag van de Kamercommissie Mobiliteit een advies verleend over het wetsvoorstel tot wijziging van de Wegverkeerswet voor wat betreft de ingangsdatum van een verval tot het recht van sturen.

Meer lezen
Gevangenis binnen
Strafrecht
dinsdag 02 april 2024

Pilootproject Slachtofferapplicatie met elektronisch toezicht van start in Vlaanderen

Het Agentschap Justitie en Handhaving kondigt een pilootproject aan dat vanaf 15 april 2024 in Vlaanderen van start gaat. Het project, gericht op het verbeteren van de bescherming van slachtoffers, introduceert een benadering door middel van de slachtofferapplicatie gekoppeld aan elektronisch toezicht. Dit initiatief beoogt gemoedsrust en veiligheid te verlenen aan slachtoffers van ernstige misdrijven.

Meer lezen
Gevangenis binnen 2
Strafrecht
dinsdag 26 maart 2024

Gebruik van gsm in gevangenissen: richtlijnen voor advocaten

Advocaten hebben vanaf nu toestemming om tijdens de uitoefening van hun functie een gsm te gebruiken binnen gevangenisfaciliteiten. Deze toelating is echter onderhevig aan strikte voorwaarden om de orde en veiligheid binnen de inrichting te handhaven. Dat wordt gespecifieerd door een ministeriële omzendbrief nr. 1821 over toegangscontrole.

Meer lezen
Strafrecht
donderdag 14 maart 2024

Verstrekte toegang tot een advocaat moet Europese kritiek tegemoetkomen

Er is een wetsontwerp ingediend om Europese Richtlijnen over het recht op toegang tot een advocaat en het recht op vertaling verder/beter om te zetten. De aanpassingen zijn broodnodig. Na eerdere adviezen van de Europese Commissie, heeft zij de Belgische staat recent doorverwezen naar het Hof van Justitie. We schreven een advies bij de tekst in voorontwerp.

Meer lezen
Gevangenis binnen 2
Strafrecht
vrijdag 08 maart 2024

Verlengd penitentiair verlof ingevoerd om overbevolking tegen te gaan

FOD Justitie meldt dat er vanaf heden een nieuw verlofstelsel wordt ingevoerd als tijdelijke maatregel om de dramatische overbevolking in Belgische gevangenissen aan te pakken.

Meer lezen
Gevangenis binnen
Strafrecht Community
maandag 04 maart 2024

OVB roept op tot dringende en structurele actie tegen overbevolking in Belgische gevangenissen

In reactie op alarmerende cijfers over de overbevolking in Belgische gevangenissen, spreekt de Orde van Vlaamse Balies zich uit tegen deze onaanvaardbare situatie. Het aantal gedetineerden blijft stijgen. Ondanks recente uitbreidingen van de capaciteit, is er nog steeds sprake van bijna 15 procent overbevolking. Het gaat hier om een gemiddeld cijfer. Dat wil zeggen dat er in bepaalde gevangenissen echt schrijnende toestanden zijn.

Meer lezen
Strafrecht
donderdag 22 februari 2024

Napoleon verbannen uit het strafrecht: het tijdperk van een nieuw Strafwetboek

Het is zover! Na decennia zwoegen is het nieuwe Strafwetboek er. De Kamer keurde beide Boeken goed, alsook de wet tot invoering van een beveiligingsmaatregel ter bescherming van de maatschappij. Op de inwerkingtreding is het nog zeker 2 jaar wachten.

Meer lezen
Strafrecht
dinsdag 16 januari 2024

SMS III bestraft geweld tegen advocaten strenger

De SMS III-wet werd vorige week goedgekeurd in de Kamer: naast de herinvoering van de snelrechtprocedure en de strengere bestraffing van agressie tegen advocaten, behandelt de wet onder meer het hersteltraject en de risicotaxatie, maar niet – zoals initieel voorzien – het gerechtelijk verbod op deelname aan protestbijeenkomsten.

Meer lezen