Verbod op juridische adviesverlening aan Russische entiteiten blijft overeind
Het Gerecht in Luxemburg verwerpt de beroepen die waren ingesteld tegen het verbod op juridische adviesverlening aan de Russische regering en aan in Rusland gevestigde entiteiten. De verzoekers, waaronder de balie Brussel NL en de OVB, pleiten dat deze beperkende maatregel niet gemotiveerd is en een schending inhoudt van onder meer het recht op toegang tot een advocaat en op diens beroepsgeheim en onafhankelijkheid.
Auteur
Nico Moons
Maatregelen tegen Rusland
In 2022 legde Europa een reeks beperkende maatregelen op tegen Rusland naar aanleiding van de escalerende agressie tegen en oorlog met Oekraïne. Tot die maatregelen behoort een verbod op het verlenen van diensten op het gebied van juridisch advies aan Russische entiteiten.
De Ordes van advocaten van Brussel NL en Brussel FR, de OVB, Avocats.be, de Orde van advocaten van Parijs, de Duitse Bundesrechtsanwaltskammer, de Orde van advocaten van Genève en enkele andere gelijkgestemden hebben bij het Gerecht van de Europese Unie een nietigverklaring van dat verbod ingesteld. Volgens de verzoekers is dat verbod niet gemotiveerd en vormt het een schending van de fundamentele rechten die de toegang tot juridisch advies door een advocaat, het beroepsgeheim en het recht op onafhankelijkheid van advocaten waarborgen, alsmede een schending van de waarden van de rechtstaat en de beginselen van evenredigheid en rechtszekerheid.
Geen schending
Het Gerecht verwerpt de beroepen. De arresten stellen dat het verbod enkel slaat op juridisch advies dat niet in verband staat met een gerechtelijke procedure. Ook juridisch advies aan natuurlijke personen valt niet onder het verbod. Het recht op effectieve rechterlijke bescherming wordt daarmee volgens het Gerecht niet in gevaar gebracht. De uitzonderingen op het verbod leiden evenmin tot inmenging in de onafhankelijkheid en bescherming van het beroepsgeheim van de advocaat.
Het Gerecht oordeelt dat er beperkingen mogen opgelegd worden aan de fundamentele rol die advocaten hebben bij het verzekeren van de naleving en de verdediging van de rechtstaat. Die beperkingen moeten verantwoord zijn vanuit doelstellingen van algemeen belang nagestreefd door de Unie, mits die beperkingen in het licht van het nagestreefde doel geen onevenredige en onaanvaardbare impact hebben die een uitholling vormt van de essentie zelf van de taak die opgedragen is aan advocaten in de rechtstaat.
Kortom, het Gerecht oordeelt dat de beperkende maatregel een doelstelling van algemeen belang nastreeft en de fundamentele taak van advocaten in een democratische samenleving niet aantast.
De verzoekers beraden zich over eventuele verdere stappen.
Ook interessant
CCBE heeft de handen vol met de rechtstaat
Democratische en rechtsstatelijke principes die velen van ons als onwrikbare evidenties beschouwden, staan anno 2025 onder druk. In de eerste maanden van het nieuwe jaar hebben de omstandigheden de CCBE er al meermaals toe gedwongen zich krachtig uit te spreken over de huidige bedreigingen en het belang van een vrije uitoefening van het advocatenberoep.
Het belang van het Europees advocatenverdrag in een bedreigde rechtstaat
Op vrijdag 4 april 2025 organiseerde de CCBE in samenwerking met OVB, Avocats.be en de Brusselse balies een event naar aanleiding van het nieuwe Europese Advocatenverdrag met vertegenwoordigers van het EHRM en de Raad van Europa: “The importance of the legal profession in maintaining the rule of law”.