Het belang van het Europees advocatenverdrag in een bedreigde rechtstaat
Op vrijdag 4 april 2025 organiseerde de CCBE in samenwerking met OVB, Avocats.be en de Brusselse balies een event naar aanleiding van het nieuwe Europese Advocatenverdrag met vertegenwoordigers van het EHRM en de Raad van Europa: “The importance of the legal profession in maintaining the rule of law”.
Op 12 maart 2025 nam het Comité van Ministers de European Convention for the Protection of the Profession of Lawyer, een bindend verdrag mét toezichtsmechanisme dat ook zal openstaan voor niet-verdragsstaten en de onafhankelijkheid, de zelfregulering en de veiligheid van de advocaat en de beroepsorganisaties moet beschermen. Het is een mijlpaal en een belangrijke tool ter bescherming van de rechtstaat.
Om het belang ervan in de huidige maatschappij extra in de verf te zetten, organiseerden de CCBE, OVB, Avocats.be en de Brusselse balies een event rond dit topic, met vooraanstaande sprekers als Marko Bosnjak (voorzitter EHRM), Frédéric Krenc (rechter EHRM) en Andriy Zayats (Head of the Council of Europe Liaison Office tot he EU). Voorzitter Peter Callens nam het slotwoord voor zijn rekening.
Noodzaak
Toen 10 jaar geleden de eerste zaadjes voor een advocatenverdrag geplant werden, was er nog twijfel of een dergelijk initiatief wel echt nodig was en of de bestaande aanbevelingen niet volstonden. Anno 2025 stelt niemand de noodzaak nog in vraag.
De rechtstaat staat immers onder druk. Niet enkel in de VS, dat de CCBE tot een duidelijk statement in steun van de American Bar Association (ABA) noopte, maar ook in Europa. Een vaststelling die alle sprekers deelden. Daarom is een bindend instrument met een tweeledig controlesysteem (algemene naleving en specifieke klachten) meer dan welkom.
In de woorden van rechters Bosnjak en Krenc: het Europees advocatenverdrag zal het EVRM aanvullen. Advocaten zijn de eerste verdedigingslinie van de conventie en moeten daarom beschermd worden. Dat heeft ook het EHRM al meerdere malen bevestigd.
In ruil is het de taak van de advocaat om de verdragsrechten te gebruiken op het nationale niveau. Het EVRM werkt immers niet zonder de actieve participatie van advocaten. Zij zijn het die de rechten van burgers in de praktijk omzetten.
“Protection of lawyers is protection of justice itself. A lawyer under threat is a justice system at risk”
Ondertekening
Op 13 mei wordt het verdrag geopend voor ondertekening. We sporen de Belgische Staat aan om, als duidelijke boodschap ter bevordering van de bedreigde rechtstaat, op die dag aanwezig te zijn in Luxemburg en het verdrag meteen te ondertekenen.
Ook interessant
CCBE houdt halt in Bordeaux
De CCBE zette vorige week haar tenten op in Bordeaux, de thuis van voorzitter Thierry Wickers. Het Europees advocatenverdrag, de High Level Forums van de Europese Commissie, de aanhoudende aanvallen op de Turkse advocatuur en de implementatie van EHRM-arresten kwamen aan bod.
Oproep aan Europa: bijstand aan migranten is geen smokkel
Samen met de CCBE en verschillende Europese advocatenordes vragen we in een gezamenlijke brief aan de Europese wetgever om een humanitaire clausule op te nemen in de nieuwe Facilitation Directive. Zo willen we voorkomen dat advocaten die migranten juridisch bijstaan, het risico lopen om gecriminaliseerd te worden.