Standpunt wijzigingen inzake internering
De Orde van Vlaamse Balies is al jaren bekommerd om de mensonterende toestand van geesteszieke delinquenten, die zonder kwalitatieve behandeling wegkwijnen in de gevangenis. In het kader van het wetsontwerp "Potpourri III", dat wijzigingen aanbrengt aan de interneringswet van 5 mei 2014, heeft de OVB enkele opmerkingen geformuleerd.
De derde potpourriwet behandelt vooral de organisatie van de rechterlijke orde, de elektronische betekening en de interneringswet. Op 23 februari 2016 mocht de Orde van Vlaamse Balies haar standpunt over de voorgestelde wijzigingen aan de interneringswet verdedigen.
De OVB steunt de basisprincipes van de interneringswet 2014 en van de wijzigingen die PPIII bevat: een internering voor de zwaarste gevallen, een flexibel en persoonlijk zorgtraject en een rechterlijke beoordeling van de hele uitvoering van de internering. Ze volgt de besprekingen op de voet - net als bij de eerste twee Potpourriwetten - en geeft constructieve kritiek, zoals:
- De OVB treedt de vaststelling bij dat geesteszieke daders van minder ernstige misdrijven niet meer kunnen worden geïnterneerd. Ze vraagt zich echter af hoe die personen dan een gepaste behandeling kunnen krijgen.
- De OVB steunt volop het uitgangspunt dat geïnterneerden niet in de gevangenis thuishoren, maar betreurt dat in sommige gevallen geesteszieken nog steeds voor een korte, doch onbepaalde termijn in de gevangenis kunnen worden opgesloten.
- De OVB pleit voor een beroepsmogelijkheid tegen de beslissingen in het interneringstraject en is voorstander van een inzagerecht in het dossier, dat niet gebonden is aan bepaalde termijnen.
- De herinvoering van de mogelijkheid veroordeelden in de gevangenis alsnog te interneren, kan op goedkeuring rekenen. De OVB vraagt evenwel dat de wetgever de verbinding tussen de geestesziekte en de vrijheidsberoving consequent toepast.
Het voorzien in een adequaat en flexibel zorgtraject op maat vergt niet alleen aanpassingen van de wet, ze vereist ook een globale, bevoegdheidsoverschrijdende visie op de zorg en behandeling van geesteszieke delinquenten. Een doorgedreven samenwerking met Volksgezondheid is cruciaal. Daarnaast moet ook voldoende worden geïnvesteerd in de zorg en behandeling van geesteszieke delinquenten, zowel in de overheids- als in de private instellingen. Dat vergt een doordachte en met de interneringswet overeenstemmende uitbouw van de geestelijke gezondheidszorg.
U leest het volledige OVB-standpunt, dat op 22 februari 2016 aan de minister werd bezorgd, bij de downloads.
documenten
Nog vragen? Onze specialisten ter zake
Gerelateerd nieuws
Van spreekrecht naar aangifteplicht
Een nieuw wetsvoorstel wil het spreekrecht voor beroepsgeheimhouders omvormen tot een aangifteplicht. Zo zouden advocaten bij kennis van bepaalde misdrijven verplicht worden melding te doen bij het parket. In de Kamercommissie Justitie van 23 september 2025 werd OVB-bestuurder Nicolaas Vinckier daarover gehoord, die daar benadrukte dat dit het beroepsgeheim uitholt en slachtoffers net kan schaden.
Toegang tot gevangenissen: vernieuwde richtlijnen voor controle en veiligheid
Het Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen heeft een geactualiseerde versie van de ministeriële omzendbrief nr. 1821 over de toegangscontrole verspreid. Deze nieuwe versie vervangt de eerdere omzendbrief.
Detentiehuis Olen gaat van start
Vandaag opent in Olen in de provincie Antwerpen een nieuw detentiehuis. De eerste bewoners komen over uit andere inrichtingen en nemen hun intrek in de nieuwe kleinschalige inrichting. De opstart zal stapsgewijs verlopen: op termijn kan het detentiehuis plaats bieden aan 58 bewoners.
Gevangenisnoodwet van kracht: maatregelen moeten overbevolking snel doen dalen
Exact één maand na de indiening van het wetsontwerp van de minister van Justitie is de wet van 18 juli 2025 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 4 augustus 2025. De wet bevat dringende maatregelen om de overbevolking in de Belgische gevangenissen aan te pakken. Het gaat om een zogenaamde noodwet die de het aantal gevangenen zo snel mogelijk moet verminderen.
OVB wijst op knelpunten in wetsvoorstel over verlenging van onderzoeksperiode
We hebben op vraag van de Kamercommissie Justitie advies gegeven over het wetsvoorstel dat de termijn voor het vragen van bijkomende onderzoekshandelingen wil aanpassen. Hoewel we geen fundamentele bezwaren hebben tegen de voorgestelde wijziging, stellen we ons vragen bij de effectiviteit en de motivering van het voorstel.
Voorstel tot aanpassing snelrechtprocedure lost niets op ... integendeel
We hebben kritisch geadviseerd bij het wetsvoorstel tot aanpassing van de procedure van onmiddellijke verschijning, beter bekend als de snelrechtprocedure. Het voorstel maakt het mogelijk om af te wijken van het vereiste akkoord van verdachte en advocaat en wijzigt ondertussen niets aan het werkelijke probleem: het toepassingsgebied.
Onderzoek naar schuldenproblematiek bij gedetineerden: deel uw inzichten
Heel wat (ex-)gedetineerden worstelen met schulden tijdens en na hun detentie. Als advocaat komt u mogelijk in contact met deze problematiek. Uw professionele inzichten zijn dan ook cruciaal voor een lopend onderzoek naar de schuldenlast bij (ex-)gedetineerden. Neem deel aan de enquête!
Vereenvoudigde rechtenverklaring getest en goedgekeurd
Vanaf 2026 wordt een nieuwe, vereenvoudigde rechtenverklaring voor verdachten ingevoerd bij politieverhoren. Na een positieve evaluatie van het pilootproject, waaraan ook de OVB heeft meegewerkt, zal deze verklaring in alle politiezones worden uitgerold.
Update: opnieuw verlenging opschorting uitvoering straffen 0-3 jaar via zelfaanbod
In de strijd tegen de overbevolking in de gevangenissen heeft de minister van Justitie de instructie over de opschorting van de uitvoering van bepaalde straffen verlengd tot en met 31 juli 2025.