Voorzitter op vrijdag: "Er zijn nu genoeg audits geweest van de Hoge Raad, genoeg gepalaverd. Nu moet er actie komen"

Het was te gek voor woorden en dus weersta ik niet aan de bekoring om erop terug te komen. In oktober was ik in Canada op een bijeenkomst van balies, samen met nog één Belgische advocaat. Een werksessie was gewijd aan die mooie en onuitputtelijke evergreen: de gerechtelijke achterstand. Wij zagen letterlijk de monden openvallen wanneer wij beschaamd en met trillende stem de toestand in Brussel te berde brachten. Voorspelde wachttijden van vijf tot zeven jaar, daar hadden ze nog niet van gehoord in Philadelphia, Montreal, Frankfurt of Parijs. En dat in de hoofdstad van Europa. Welnu, ‘B-b-b-ba baby, you just ain’t seen nothin’ yet’, zong de Canadese band Bachman-Turner Overdrive in 1974.

Ben ik blij dat die bijeenkomst niet in december gepland was. Want, van overdrive gesproken, vorige week werd het land opgeschrikt door een bericht van onze confrater Mr. Pierre-Philippe Hendrickx. Hij ontving van de griffie van het hof van beroep te Brussel een brief die met gelukwensen van de jury de blunder-Oscar verdient in de categorie Justitie. De griffier bestond het om onze confrater te informeren dat een fiscale zaak van hem geen gegarandeerde pleitdatum krijgt vóór april 2040.

Maar elke donderwolk heeft een zilveren rand en dus meldt de griffie ook heuglijk nieuws! Namelijk dat de zaak op de pleitwachtlijst terechtkomt. En dat onze confrater die lijst voortdurend kan raadplegen via het Internet, jawel. Zeg dan nog eens dat Justitie niet gedigitaliseerd is. Het volstaat dat onze confrater klikt op “dossier” op de website van het hof en hij volgt de omzwervingen van de zaak op de voet. Zeventien jaar dolle spanning in het vooruitzicht, tot in 2040.

Omdat die drammerige advocaten op het vlak van communicatie best wat kunnen bijleren, mocht onze confrater zich ook verblijden over een gratis les klantvriendelijkheid, met de groeten van de griffie. Ik vertaal: “Om te vermijden dat het hof verplicht zou zijn om een deel van zijn middelen te investeren in het opvolgen van een te omvangrijke correspondentie, zouden wij u erkentelijk zijn als u zich zou onthouden van het sturen van herinneringsbrieven: uw zaak zal automatisch opgevolgd worden.” Oké, u moet even wachten om de zaak van uw cliënt te komen pleiten, maar houd u koest tot 2040, want wij hebben echt wel andere dingen te doen dan uw brieven te beantwoorden. Blijf in uw mand.

De Belgenmop wordt compleet wanneer je weet dat de griffier de vermoedelijke pleitdatum inschat via een computermodel dat hoegenaamd niet deugt. Een mindere god onder de IT’ers heeft het ding bedacht en het blijkt qua toekomstvoorspellingen ongeveer altijd fout te zitten. Er is bijvoorbeeld geen mens die gelooft dat de zaak van Mr. Hendrickx pas in april 2040 gepleit zal worden, hahaha. Ook de griffier zelf gelooft dat voor geen nanoseconde. Maar computermodel is computermodel – computer says yes – en wat je hebt moet je gebruiken. Ook al omdat de wachtlijst een uitvindsel is van de praktijk, waarover het Gerechtelijk Wetboek niet rept, en er aan dat mankementje toch een mouw moet gepast worden.

Wanneer zal onze confrater zijn zaak dan wél pleiten? Geen mens die dat weet te zeggen zonder een foutmarge van een jaar of vijf. Zoals er ook letterlijk geen mens is die niet vindt dat zo’n toestand natuurlijk moet ophouden. Er zijn nu genoeg audits geweest van de Hoge Raad, genoeg gepalaverd. Nu moet er actie komen. Wij zullen dat niet laten passeren en de minister van Justitie erop aanspreken. Als kerst een tijd is van bezinning en nieuwjaar een tijd van goede voornemens, voilà, de bezinning is gebeurd en het voornemen ligt al klaar op de plank.

Zo belanden wij naadloos bij de nakende eindejaarsfeesten. Overmorgen is het kerstavond. Voor velen een drukke periode. Boodschappen doen, diners klaarmaken, familie bezoeken, wenskaarten versturen, zaken afwerken die absoluut voor het einde van het jaar moeten gebeuren. Nog snel die strik gaan kopen, en die tafelversiering voor oudejaar. En dat cadeau voor die tante die nooit weet wat ze wil. Misschien omdat ze al alles heeft. Ga zo maar door. Druk druk druk.

Bij anderen gaat het er minder vrolijk aan toe. Ook binnen onze beroepsgroep. Gezinnen die recent een dierbare moesten laten gaan. Die getroffen worden door ziekte van een geliefde, een kind. Die overmand door onzekerheid en de wispelturigheden van het leven met somberheid vervuld zijn. Die weemoedig thuis wachten tot buiten het feestgedruis overgaat in de grijze januarimaand, want dan is het contrast minder groot. En, hoe waren de feestdagen? Oh, bij ons, rustig.

En dan heb ik het nog niet over de eenzamen, die geen mens te zien krijgen, de daklozen, de vluchtelingen, de slachtoffers van onderdrukking, van oorlogen en geweldpleging. ‘Maybe this world is another planet’s Hell’, schreef Aldous Huxley.

Graag wil ik deze kersteditie van mijn cursiefje opdragen aan de mensen die het dezer dagen moeilijk hebben, soms buitensporig moeilijk, terwijl de wereld staat toe te kijken of weg te kijken. En aan al wie hen bijstand verleent onder welke vorm ook. Inclusief de advocaten die klaar staan om ondanks alles de zwaksten bij te staan, feest of geen feest, weer of geen weer.

Met warme kerstgroeten,

Peter Callens
Voorzitter Orde van Vlaamse Balies