Nieuw wetsontwerp streeft naar taalevenwicht in Brusselse justitiële organen
Schijven waarop erelonen curatoren berekend worden voor vijfde keer verhoogd met 5%
Interview met Reinhilde Goossens, een sociaal bewogen advocaat
In de week van 17 april kon u er niet omheen: advocaat Reinhilde Goossens was alomtegenwoordig in de Vlaamse media. Mr Goossens is sinds 1992 verbonden aan de balie van Antwerpen en stond enkele jaren daarna mee aan de wieg van de oprichting van de permanentie bij de jeugdrechtbank in Antwerpen. Het schrijnende tekort aan opvangplaatsen voor jongeren deed haar naar de media stappen.
Er was een situatie die u hoog zat, kan u die situatie nog eens kort schetsen?
Wegens een moeilijke thuissituatie werd een jongetje van 11 jaar, samen met zijn 2 zussen, door de jeugdrechter in een OOOC, een oriëntatie-, observatie- en opvoedingscentrum geplaatst. De bedoeling was om na een observatie van 2 maanden te oordelen of ze terug naar huis konden, eventueel met begeleiding, of dat het beter was om hen op te vangen in een OBC, een observatie- en behandelingscentrum. Maar na 2 maanden vonden ze nog altijd geen geschikte plaats voor hen. De jongen gedroeg zich alsmaar moeilijker tot hij zelfs agressief gedrag stelde ten aanzien van zijn begeleiders.
Voor de jeugdvoorziening was toen de maat vol, maar precies omdat de jongen zich agressief gedragen had was het niet evident om voor hem een plaats te vinden in een observatie- en behandelingscentrum.
Het jeugdparket greep zijn agressieve uitval naar de begeleiders van de voorziening aan om het de kwalificatie “onmenselijke behandeling” te geven. Daardoor werd het mogelijk om de jongen te plaatsen in de gesloten jeugdinstelling De Zande in Ruiselede.
De jeugdrechter zei hem: “Jij hoort daar niet thuis, dat weet ik, we moeten bij jou de klemtoon leggen op de VOS-situatie en niet op de MOF-situatie. Normaal gezien zou je voor 3 maanden in Ruiselede geplaatst worden maar dat ga ik niet doen, ik plaats je er een maand zodat de consulenten van de jeugdrechtbank ondertussen voor jou een plaats kunnen zoeken in een voor jou meer geschikt observatie- en behandelingscentrum.”
Ik heb overwogen om in hoger beroep te gaan maar ik weet dat het in een VOS-situatie ongeveer 6 weken duurt voor je zaak behandeld wordt op het hof van beroep, dan duurt het voor die jongen dus nog langer dan een maand. Bovendien heb ik geen garantie dat een voorzitter van het hof van beroep wel een plaats vindt voor hem.
Ik weet het, en alle jeugdadvocaten weten dat: de plekjes liggen niet voor het rapen en ik legde dat uit aan die jongen. Hij was natuurlijk teleurgesteld, hij gaf aan dat hij er in Ruiselede echt wel goed voor hem gezorgd wordt maar ook dat hij er zijn familie bijna niet ziet. Zijn papa woont in de Antwerpse regio, het is voor die man echt niet evident om telkens naar Ruiselede te rijden voor een bezoekje of om de jongen eens voor een weekendje te halen en terug te brengen.
Waarom bent u eigenlijk met dit verhaal naar de media gestapt?
Op 17de april, met andere woorden: na drie maanden in Ruiselede, kregen we weer te horen: er is nog altijd geen plaats, we verlengen zijn verblijf in Ruiselede nog eens met drie maanden. Toen heb ik gezegd: dit is onaanvaardbaar! Het gaat hier om een jongen van inmiddels net 12 jaar oud, die thuis hoort in een voorziening waar werk wordt gemaakt van het herstel van zijn verontrustende opvoedingssituatie. Een jongen die ik geen jeugdcrimineel kan noemen, maar die ondertussen wel al drie maanden opgesloten zit tussen jonge boefjes van 16 – 17 jaar met al heel wat feiten op hun jeugdstrafblad. Bovendien zonder enig perspectief naar een geschikte overplaatsing. Na overleg met de jeugdrechter heb ik toen beslist: ik neem hem mee naar huis maar ik wil dit zieke systeem nu ook echt eens aankaarten in de media. Ik schreef dus een opiniebijdrage voor De Standaard. Vanuit het besef: wanneer ik dit stilzwijgend zou doen, denkt iedereen: het is toch opgelost, we moeten niet langer zoeken naar een plaats voor die jongen want zijn advocaat heeft hem in huis genomen.
Ik besef heel goed dat ik het de sociale dienst daarmee niet gemakkelijk heb gemaakt door op deze manier aan de alarmbel te trekken maar ik hoop dat ze inzien dat ik dat doe om het hen in de toekomst makkelijker te maken als het hopelijk resulteert in meer voorzieningen.
Mr. Goossens in de media
Het begon op 17 april 2023 met een opiniebijdrage van mr. Goossens in de krant De Standaard, daarop bracht het Journaal van VRT haar een bezoekje thuis voor een verslag in het Laat Journaal waarna de advocaat er 's anderendaags ook nog eens dieper op door mocht gaan in De Afspraak, op Canvas.
Het is niet de eerste keer dat u, bij wijze van noodoplossing, een cliënt voor een tijdje in huis neemt, hé?
Het is zeker al de 6de of de 7de keer, ik ben eigenlijk al de tel kwijt geraakt. De eerste keer was dat al in 2009, dat was toen ook een jongen van 12 jaar, waarvoor er geen geschikte opvang in een jeugdvoorziening werd gevonden.
U bent al bijna 30 jaar advocaat voor jongeren: hoe heeft u de situatie zien evolueren?
Toen ik het daarnet had over die jongere die ik in 2009 al huis nam, dat was toen ook al wegens een tekort aan plaatsen in een geschikte voorziening. Die voorzieningen leveren goed werk maar zodra iemand het etiket “moeilijke jongere” opgekleefd krijgt, krijg je een jongere niet makkelijk kwijt in een voorziening. Wegens een structureel personeelstekort kunnen voorzieningen zo’n pittige jongen er niet altijd meer bijnemen. Als er genoeg geschikte voorzieningen zouden zijn zou het niet zo de spuigaten uitlopen.
Als ik er even dieper op inga: die jongen is eigenlijk in de gesloten instelling geplaatst omwille van zijn VOS-gedrag. Akkoord, hij heeft zich misdragen en je kan dat kwalificeren als agressief gedrag maar de kwalificatie “onmenselijke behandeling” die hij gekregen heeft, dat is dezelfde kwalificatie als diegene die de Reuzegommers ten laste wordt gelegd voor de feiten die zij zouden gepleegd hebben ten aanzien van Sanda Dia. Dit kan toch niet.
Ik hoop dat ik, met het signaal dat ik geef, andere jeugdadvocaten kan overtuigen om het niet langer te aanvaarden dat jonge VOS’ers vermoft worden om hen in een jeugdvoorziening binnen te krijgen. Als we daarmee aan de alarmbel trekken kunnen we hopelijk de overheid bewegen tot het zorgen voor meer geschikte voorzieningen.
Hoe gaat het nu met het jongen zelf?
De dagen dat hij bij mij is engageer ik mij voor hem. Ik geef hem dus thuisonderwijs, ik heb hem deze week staartdelingen en breuken laten oefenen, ik laat hem elke dag een opstelletje schrijven, gisteren heb ik hem brood leren bakken, hij heeft ook pizza’s gemaakt, hij krijgt hierdoor succeservaringen. Toen hij enkele dagen naar zijn papa kon gaan en hij hier afscheid van ons nam, bedankte hij me omdat hij een heel fijne tijd had gehad. Dat geeft me dan wel veel voldoening.
Helaas, deze week had ik ook nog een overleg met het Agentschap Opgroeien, er is nog altijd geen plaats voor hem uit de bus gekomen.
Ook interessant
Kat Van Nuffel: "Ik zie meer dan ooit bereidheid to walk the talk"
Kat Van Nuffel is een toonaangevend figuur in HR en diversiteit en inclusie beleid, en voorzitter van de Legal Diversity & Inclusion Alliance. Haar passie voor diversiteit, gelijkheid en inclusie zal bijdragen tot een interessant debat tijdens de sessie 'Diversiteit en inclusie in de advocatuur' op het OVB Congres op 26 april. In dit interview benadrukt ze het belang van open dialoog en het omarmen van werknemersfeedback.
Verslag algemene vergadering maart 2024
In een videoverslag vertelt bestuurder Marnix Moerman u wat er besproken en beslist werd op de algemene vergadering van 27 maart 2024.