Nieuw wetsontwerp streeft naar taalevenwicht in Brusselse justitiële organen
Schijven waarop erelonen curatoren berekend worden voor vijfde keer verhoogd met 5%
Standpunt hoorrecht minderjarigen in familierechtbank
Bij Koninklijk Besluit van 23 augustus 2014 werd het model van informatieformulier voor het hoorrecht van minderjarigen vanaf 12 jaar vastgesteld (BS 29 augustus 2014). De Orde van Vlaamse Balies kan zich niet vinden in dat model én in de werkwijze die de minderjarige moet volgen om effectief door de familierechtbank te worden gehoord. Dat liet zij weten aan de minister van Justitie.
Vervolgens werd tegemoetgekomen aan de verzuchtingen van de OVB door de invoering van nieuwe modellen van informatieformulieren bij KB van 28 april 2017 (BS 22 mei 2017). Die modellen zijn opgesteld in een toegankelijke, kindvriendelijke taal en vermelden uitdrukkelijk dat de minderjarige gratis een jeugdadvocaat kan raadplegen.
KB 23 augustus 2014
Bij Koninklijk Besluit van 23 augustus 2014 werd het model van informatieformulier voor het hoorrecht van minderjarigen vanaf 12 jaar vastgesteld (BS 29 augustus 2014). De Orde van Vlaamse Balies kan zich niet vinden in dat model én in de werkwijze die de minderjarige moet volgen om effectief door de familierechtbank te worden gehoord. Dat liet zij weten aan de minister van Justitie.
Nieuwe werkwijze hoorrecht minderjarigen
Voortaan krijgt de minderjarige vanaf 12 jaar zo'n informatieformulier toegestuurd. Dat is in een erg moeilijk te begrijpen taal opgesteld. Wil de minderjarige gehoord worden, dan moet hij op het antwoordformulier het vakje “JA” aankruisen en dat terugsturen naar de familierechtbank. Voor kinderen vanaf 12 jaar is het allesbehalve evident om dat zelfstandig te doen, in de veronderstelling dat zij de brief al effectief te zien krijgen.
De nieuwe werkwijze zal er volgens de OVB dan ook toe leiden dat in de praktijk veel minder kinderen gehoord worden dan onder de oude wetgeving, wat absoluut in strijd is met de geest van de nieuwe wet. Onder het oude recht kreeg de minderjarige immers meteen een oproepingsbrief toegestuurd met de dag en het uur waarop hij zou worden gehoord en moest hij verder geen actie ondernemen.
Interpretatie OVB
De OVB verkiest daarom om de nieuwe wet zo te interpreteren dat de minderjarige samen met het informatieformulier meteen ook een oproepingsbrief krijgt toegestuurd met daarin de datum en het uur waarop hij voor de familierechter moet verschijnen. Enkel wanneer hij afstand wil doen van zijn hoorrecht óf verhinderd is op het voorgestelde tijdstip maar wel graag op een ander moment gehoord wil worden, moet hij dat laten weten aan de familierechtbank. Wil hij gehoord worden op het voorgestelde tijdstip, moet hij niet reageren en gewoon op dat moment naar de rechtbank komen. Zo zullen, volgens de OVB, veel meer minderjarigen ook effectief door de rechter gehoord worden, wat beantwoordt aan de bedoeling van de wetgever.
De rechtsleer ondersteunt die interpretatie van de nieuwe wet: P. Senaeve, “Het hoorrecht van minderjarigen sinds de wet op de familie- en jeugdrechtbank”, T.Fam. 2014, 180, nr. 20. Toch gebeurt dat in de praktijk nauwelijks. De OVB meent echter dat alle familierechtbanken die interpretatie zouden moeten hanteren.
Geen verplichte bijstand advocaat
Daarnaast betreurt de OVB dat de wetgever de bijstand van een advocaat tijdens de uitoefening van dit hoorrecht niet heeft verplicht, louter om budgettaire redenen. De OVB heeft dat herhaaldelijk bepleit tijdens de voorbereidende werkzaamheden in het parlement. In de informatiebrief zouden dan meteen de contactgegevens van de aangestelde advocaat kunnen worden meegedeeld.
KB 28 april 2017
Totstandkoming
Op 30 mei 2017 stelden mevrouw Sabien Lahaye-Battheu en mevrouw Goedele Uyttersprot in de Kamercommissie Justitie samengevoegde vragen aan Minister Geens omtrent het model informatieformulieren. De minister gaf in zijn antwoord te kennen dat nieuwe informatieformulieren werden opgesteld in samenspraak met de Kinderrechtencommissaris en de Délégué général aux droits de l'enfant, en dat verschillende kinderen gehoord werden om de formulieren op te kunnen stellen in een voor hen geschikte taal.
Uiteindelijk werden nieuwe informatieformulieren ingevoerd door het KB van 28 april 2017 tot vaststelling van het model van informatieformulier bedoeld in artikel 1004/2 van het Gerechtelijk Wetboek, dat het oude KB van 23 augustus 2014 vervangt. Het nieuwe KB verscheen in het Belgisch Staatsblad op 22 mei 2017 en trad in werking op 1 juni 2017.
Inhoud: nieuwe formulieren op kindermaat mét vermelding jeugdadvocaat
De OVB is verheugd dat de nieuwe modellen van informatieformulieren opgesteld zijn in heldere, toegankelijke taal op kindermaat. Bovendien voorziet het nieuwe KB in drie modellen voor informatieformulieren, in tegenstelling tot het KB van 23 augustus 2014 waarin slechts één model opgenomen was. De informatieformulieren vermelden nu wél uitdrukkelijk dat de minderjarige gratis een jeugdadvocaat kan raadplegen. Dergelijke vermelding ontbrak voorheen op het model bij het KB van 23 augustus 2014.
Nog vragen? Onze specialisten ter zake
Gerelateerd nieuws
Wettelijk kader voor videoconferentie komt dichterbij
Het wetsontwerp tot organisatie van zittingen via videoconferentie in het kader van gerechtelijke procedures werd op 1 december 2023 in de Kamer ingediend. Meer dan een jaar geleden al adviseerden we bij het voorontwerp. We stellen vast dat onze inspanningen zich vertaald hebben in een sterkere tekst die de fysieke verschijning en de toestemming door de partijen centraal stelt en de rechten van verdediging beter waarborgt. Toch blijven er ook aandachtspunten.
Wet statuut bewindvoerder gepubliceerd in BS
De wet betreffende het statuut van bewindvoerder over een beschermde persoon werd op 30 november 2023 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. De wet voert een statuut in voor de professionele bewindvoerder.
Statuut en vergoeding van de bewindvoerder wettelijk geregeld
Het wetsontwerp betreffende het statuut van bewindvoerder over een beschermde persoon werd op 26 oktober 2023 goedgekeurd door de plenaire vergadering van de Kamer (hierna wet statuut bewindvoerder). De wet voert een statuut in voor de professionele bewindvoerder, maar is nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Wat kan u doen als FOD Financiën u als bewindvoerder persoonlijk aanschrijft?
U las het misschien ook in de pers: Franstalige advocaten-bewindvoerders die aan de alarmbel trekken omdat de Federale Overheidsdienst hen persoonlijk aanschrijft om de schulden van hun beschermde personen te voldoen. Lees hier wat er aan de hand is en wat wij u adviseren om in zo'n situatie te doen.
Voorontwerp wet inzake bewindvoering bedreigt kwalitatieve dienstverlening
We zijn voorstander van een wettelijke regeling voor de vergoeding van professionele bewindvoerders, voor zover die realistisch is en een kwaliteitsvolle dienstverlening mogelijk maakt. Het voorontwerp van de wet inzake bewindvoering brengt evenwel een kwaliteitsvolle dienstverlening van de professionele bewindvoerder in het gedrang.
Professioneel bewindvoerder? Neem deel aan de enquête!
We werken mee aan een empirisch-juridisch evaluatieonderzoek omtrent de wet van 17 maart 2013 tot hervorming van de regelingen inzake onbekwaamheid en tot instelling van een nieuwe beschermingsstatus die strookt met de menselijke waardigheid.
Neem deel en formuleer uw aanbevelingen om de wet te verbeteren.
Nieuwe SMS, nieuwe bezwaren
Het kabinet Justitie heeft haar vierde poging om justitie menselijker, sneller en straffer te maken ingediend in de Kamer. We bekijken het ontwerp kritisch in de context van onze opmerkingen bij het voorontwerp.
Fase 2 van Jeugddelinquentiedecreet in werking getreden op 1 maart 2023
Op 1 maart 2023 trad het tweede luik van het Vlaams Decreet Jeugddelinquentierecht in werking. Vanaf die datum kunnen de maatregelen en sancties van gesloten oriëntatie en gesloten begeleiding worden opgelegd en uitgevoerd in een afdeling binnen een gemeenschapsinstelling.
Chiara Kerckhof wint scriptieprijs
Chiara haalde aan de UGent 18 op 20 voor haar masterproef “Waarheidsvinding in het burgerlijk proces. De waarheids-en volledigheidsplicht in hoofde van de procespartijen”. Met die masterproef wint ze nu onze scriptieprijs.