Voorzitter op vrijdag: "Ad­vo­ca­ten­kan­to­ren zijn en blijven ‘people business’"

Vorige maandag organiseerde de OVB een YouTube-live rond HR-beleid in advocatenkantoren. Als het goede gebruik van artificiële intelligentie de nieuwe uitdaging is voor morgen, dan is HR-beleid de oude uitdaging van alle tijden. Advocatenkantoren zijn en blijven ‘people business’. De vereiste intelligentie is er tot op vandaag, en nog voor een hele tijd, menselijke intelligentie. Zowel rationele als emotionele intelligentie.

Computers met artificiële intelligentie komen niet in de buurt van emotionele intelligentie en zullen vermoedelijk nooit in die buurt geraken. En de artificiële intelligentie is zeer ruim onvoldoende om rationele intelligentie te vervangen. De menselijke component blijft dus centraal staan.

Mensen willen door mensen geadviseerd, bijgestaan of beoordeeld worden. Niet door machines, hoe slim die ook zijn en hoe impressionant het er allemaal ook uitziet.

Dat betekent niet dat advocaten geen crisis tegemoet gaan. Want die komt er. Het is tamelijk simpel: artificiële intelligentie zal advocaten niet vervangen, maar een substantieel deel van het werk dat advocaten nu verrichten, zullen machines straks efficiënter, sneller, overzichtelijker en goedkoper doen. Dat zal reorganisatie vergen. Wellicht raken in bepaalde praktijkgebieden advocaten in overtal. Het zal niet overal mogelijk zijn om meerwaarde te bieden bovenop wat machines zullen doen.

HR-beleid wordt er in die evoluerende en risicovolle omstandigheden alleen belangrijker op. Dat komt erop neer alle kantoorgenoten de rust, het vertrouwen in de toekomst en het dagelijkse comfort bieden, zodat zij zich kunnen ontplooien en het beste van zichzelf laten zien. Zonder dat het werk hen boven het hoofd groeit.

Het aanpassingsvermogen zal, laat daar geen misverstand over bestaan, in de eerste plaats moeten komen van de meer ervaren advocaten. Zij zijn het die, om technologisch mee te zijn, een grotere inspanning zullen moeten leveren dan de jongeren, die veel met de paplepel meekrijgen en nog meer opsteken van hun leeftijdgenoten. Oudere advocaten slagen daar minder goed in. Toch zijn zij het die de advocatenkantoren laten draaien met het aanbrengen van cliënten en het aansturen van dossiers. Om die zakenstroom in stand te houden zullen de ervaren advocaten dus meer tijd moeten steken in eigen ontwikkeling en in de ontwikkeling van een kantoorstructuur die de vraag van de cliënten op eigentijdse wijze kan beantwoorden. En in het creëren en in stand houden van een positieve werkomgeving die alle medewerkers er voortdurend van overtuigt dat op alle vlakken, ook op het vlak van de waarden van het kantoor, de juiste keuzes gemaakt worden.

De balie is een beroepsgroep waarin je je moet kunnen geven, omdat de cliënt het vraagt, omdat het dossier het eist en omdat de passie voor het beroep je die weg opstuurt. Zonder dat heilige vuur is de balie een heilloze bezigheid. Als je dat vuur niet voelt, doe dan iets anders.

Wie zich zo kan geven, krijgt veel terug. Dat zal niet elk uur van elke dag blijken, maar bij de opmaak van de balans na enige tijd merk je het. Het is dat vuur dat je binnen je kantoor gezamenlijk aangewakkerd wilt houden en wilt doorgeven. Dat is, in een notendop, HR-beleid in advocatenkantoren.

Nobele doeleinden zijn er in de advocatuur genoeg. Maar dat belet niet dat advocaten in hun levensonderhoud willen voorzien. Ook dat is HR-beleid binnen de onderneming die het advocatenkantoor vormt.

Bij een bezoek aan het huis waarin het wonderkind Wolfgang Amadeus Mozart gewoond heeft, aan de Domgasse in Wenen, las ik een zin die de componist op zijn 25^ste neerpende in een brief aan zijn vader: ‘Mein Wunsch und meine Hoffnung ist – mir Ehre, Ruhm und Geld zu machen.’ ‘Mijn wens en mijn hoop is het eer, roem en geld te verwerven.’

Welaan dan, als de grote Mozart dat mocht schrijven…

Met genegen groeten,

Peter Callens
Voorzitter Orde van Vlaamse Balies