Nieuw wetsontwerp streeft naar taalevenwicht in Brusselse justitiële organen
Schijven waarop erelonen curatoren berekend worden voor vijfde keer verhoogd met 5%
Voorgestelde wijzigingen voor intrekking van het rijbewijs problematisch
We hebben advies geleverd bij twee wetsvoorstellen tot wijziging van de verlenging van de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs in de Wegverkeerswet (nr. 3430 en 3450). We formuleerden bedenkingen bij de bevoegdheid van het openbaar ministerie, het vermoeden van onschuld en het hoge symboolgehalte van voorgestelde wetgeving.
Een verplichte vordering voor het OM
Wetsvoorstel nr. 3450 streeft ernaar de huidige beperking van twee verlengingen voor het intrekken van het rijbewijs te verwijderen en deze onbeperkt te maken. Echter, wetsvoorstel nr. 3430 gaat nog een stap verder. Het verplicht het openbaar ministerie om zowel een verlenging als een hernieuwing van een onmiddellijke intrekking van het rijbewijs te eisen. Dit zou afbreuk doen aan het opportuniteitsbeginsel waarop het vervolgingsbeleid in België geënt is. Het bedreigt ook de onafhankelijkheid van het openbaar ministerie.
Daarnaast voorziet het wetsvoorstel niet in eenzelfde verplichting voor de onmiddellijke intrekking zelf. Dat is op zich een goeie zaak, gezien een direct intrekkingsbevel vaak kort na een incident wordt uitgevaardigd wanneer de omstandigheden, inclusief de schuldvraag, nog onduidelijk zijn en een menselijke beoordeling vereist is. In combinatie met de nieuwe verplichtingen zou het wel kunnen leiden tot gevallen die de wet beschouwt als dermate ernstig dat een verlenging en hernieuwing van de intrekking vereist zou zijn, terwijl een onmiddellijke intrekking initieel niet wordt bevolen.
Symptoomwetgeving met nefaste effecten
De wetgever ziet de lange periode tussen het ongeval en het grondig proces, evenals het probleem waarbij betrokkenen hun rijbewijs behouden in afwachting van het proces, als belangrijke redenen voor de voorgestelde wijzigingen.
Het echte probleem wordt daarbij omzeild: zaken moeten sneller voor de rechter komen en daar sneller worden afgehandeld. Dit komt de verzuchtingen van het slachtoffer meer tegemoet.
Net als de eerdere verdubbeling van de verjaringstermijn in verkeerszaken kan een verplichte en oneindig te herhalen verlenging de urgentie van de behandeling deze zaken net verminderen. Bovendien zou een verplichting tot verlenging en hernieuwing de werklast van de parketten verhogen, waardoor ook voor de politierechtbanken de zittingsrol zwaarder wordt.
Er dreigt dan ook een effect te ontstaan waarbij de behandeling ten gronde nog langer op zich laat wachten dan nu reeds het geval is, wat precies het tegenovergestelde zou zijn van hetgeen de indieners van de wetsvoorstellen willen bekomen.
Vermoeden van onschuld
De onmiddellijke intrekking van het rijbewijs is een tijdelijke beveiligingsmaatregel, geen strafsanctie. Dit betekent meteen ook dat de schuld van diegene die de maatregel wordt opgelegd nog niet vaststaat en deze dus nog steeds voor onschuldig wordt gehouden. De toelichting bij wetsvoorstel nr. 3430, waarin overwogen wordt dat men naast een beveiligingsmaatregel ook een signaal wil geven aan daders, slachtoffers en samenleving, doet daar echter aan twijfelen.
De verlenging zonder maximumduur doet ernstige vragen rijzen bij de proportionaliteit van de maatregel. Door de potentieel lange hernieuwing van de intrekking wordt de kans bovendien groter dat het uiteindelijk bij wijze van straf opgelegde rijverbod korter is dan de reeds ondergane onmiddellijke intrekking. Deze situatie plaatst rechters voor een lastige afweging, wat resulteert in rijverboden die in de praktijk vaak worden afgestemd op de reeds ondergane intrekking.
Ook interessant
Nieuwe wetgeving over Salduz en videoconferentie aangenomen
De plenaire vergadering van de Kamer heeft twee wetsontwerpen goedgekeurd waarbij we in de loop van het wetgevingsproces een advies hebben afgeleverd. De stemming van een derde wetsontwerp waarbij we betrokken waren, over de persoon van de geesteszieke, is uitgesteld tot volgende week. De uiteindelijke balans is gemengd.
Wetgever rijdt door het rood: een automatische uitvoering van het rijverbod is problematisch
We hebben op vraag van de Kamercommissie Mobiliteit een advies verleend over het wetsvoorstel tot wijziging van de Wegverkeerswet voor wat betreft de ingangsdatum van een verval tot het recht van sturen.