Nieuw wetsontwerp streeft naar taalevenwicht in Brusselse justitiële organen
Schijven waarop erelonen curatoren berekend worden voor vijfde keer verhoogd met 5%
Interview met mr. Dimitri Laes en mr. Ine Van Segbroeck Twee advocaten, twee missies, één vzw.
Dimitri Laes is als advocaat al 21 jaar verbonden aan de Leuvense balie. Via rondleidingen in de rechtbank probeert hij mensen genuanceerder naar de advocatuur en justitie te doen kijken. Ine Van Segbroeck is 20 jaar advocaat bij de Gentse balie en geeft sinds kort ademlessen aan gevangenen. We interviewen hen over die 2 totaal verschillende taken waarbij zij zich bij dezelfde vzw inzetten als vrijwilliger.
Wat doet vzw De Rode Antraciet?
Mr. Laes: Die vzw doet verschillende zaken: ze zoekt mensen of organisaties die in de gevangenis sport- en cultuuractiviteiten of vormingen kunnen geven aan gevangenen, maar evengoed wil ze een brug slaan tussen de mensen binnen en de mensen buiten de gevangenismuren.
Mr. Van Segbroeck: ik ben een van de vrijwilligers die dus sportlessen geeft in de gevangenis van Oudenaarde. Het gaat om ademlessen, lessen die ik ook buiten de gevangenis geef.
Mr. Laes: Een activiteit waarmee de vzw mensen buiten de gevangenis in contact brengt met mensen in de gevangenis is Kaffee Detinee. De bezoekers spreken er dan met gevangenen, met familieleden van gevangenen en met het gevangenispersoneel. De Rode Antraciet wilde dat project in 2018 uitbreiden met uitleg over de fase die voorafgaat aan een verblijf in de gevangenis en vroeg aan mij of ik, vanuit mijn rol van advocaat, mensen informatie zou willen geven over het (gerechtelijk) onderzoek en het proces en ik zag dat wel zitten.
Hoe bent u met de vzw in contact gekomen?
Mr. Van Seghbroeck: Doordat ik advocaat ben, kwam bij mij meteen het idee op dat ademtechnieken ook nuttig kunnen zijn voor gedetineerden. De laatste 40 jaar is er in de gevangenis een problematische overbevolking, met alle gevolgen vandien. Er is ook een nijpend tekort aan middelen die helpen bij de resocialisatie van gevangenen. Ademtechnieken zijn budgetvriendelijk, altijd beschikbaar en kunnen worden ingezet in stresssituaties en bij agressiebeheersing.
Ik kaartte het in 2021 al aan bij de gevangenisdirecteur van Oudenaarde. Hij had er wel oren naar, maar in volle coronacrisis was het onmogelijk om met ademlessen te starten. Ik bleef het onder zijn aandacht brengen, de laatste keer was dat in augustus van dit jaar. De gevangenisdirecteur bracht me dan in contact met de sportfunctionaris van vzw De Rode Antraciet in de gevangenis van Oudenaarde. Ik heb bij wijze van proefproject 2 ademlessen mogen geven. Het werd goed onthaald door de gevangenen en nu zal ik die lessen, samen met vzw De Rode Antraciet, concreter uitwerken.
Geeft u uw ademlessen binnen de gevangenis op dezelfde manier als daarbuiten?
Mr. Van Seghbroeck: Eigenlijk wel. Bij ademcoaching probeer ik altijd heel persoonlijke feedback te geven. Al is er misschien toch 1 verschil: in de gevangenis heb ik niet gezegd dat ik advocaat ben. Ik vond dat niet nodig, integendeel. Die mensen hebben hun eigen advocaat. Ik ben daar dan ook niet in mijn functie van advocaat en ik wil ook vermijden dat ik misschien juridische vragen krijg over hun zaak. Het gaat bovendien ook niet over mij, maar over het verhaal van de gevangenen en waar ik hen mee kan helpen.
Hoe ging het er aan toe in uw lessen?
Mr. Van Seghbroeck: In de gevangenis ligt de focus voornamelijk op hoe mensen tot rust kunnen komen in stresserende situaties.
Tijdens een eerste les geef ik altijd een heel eenvoudige wetenschappelijke uitleg, wat anatomie over onze ademhaling, gecombineerd met eenvoudige oefeningen. Met sommige ademtechnieken voel je echt onmiddellijk resultaat en zo heb je wel meteen de aandacht van iedereen.
Er waren 2 sessies met telkens 8 gevangenen. Net als buiten de gevangenis koos ik bewust voor een klein groepje, want dan kan je mensen nog individuele aandacht geven. Het is namelijk heel belangrijk dat iemand kijkt hoe je precies ademt en je daarbij persoonlijke tips kan geven.
Stonden de gevangenen open voor uw ademlessen?
Mr. Van Seghbroeck: Zeker. De gevangenen die mijn lessen volgden hadden er zich natuurlijk zelf voor ingeschreven, zodat er zeker al interesse was. Maar ze stelden ook heel specifieke vragen, hadden duidelijk al wat voorkennis en er was bij hen echt honger naar meer informatie. Het was trouwens een heel respectvol en dankbaar publiek.
Mr. Laes over zijn werk voor de vzw
Mr. Laes: Het was mijn bedoeling om méér dan alleen een rondleiding te geven in de rechtbank van Leuven. Allereerst begon ik toestemming te vragen aan de voorzitter van de rechtbank. Ik stelde voor om die rondleidingen op zaterdagnamiddag te houden want ik wou ook de cellen tonen waar gedetineerden moeten wachten tot hun rechtszitting begint en dat kan natuurlijk niet als de cellen bezet zijn. De rechtbankvoorzitter wou uiteraard de nodige veiligheidsgaranties maar omdat alle deelnemers in het kader van hun gevangenisbezoek al helemaal doorgelicht waren vormde dat geen probleem.
Sindsdien geef ik elk jaar een rondleiding met uitleg. Ik doe dat trouwens niet alleen, ik betrok er meteen Annemie Ceuppens van slachtofferonthaal en onderzoeksrechter Barbara Huygelier bij. Nu zij sinds vorig jaar rechtbankvoorzitter is, heeft onderzoeksrechter Erik Jacobs die taak van haar overgenomen. Op die manier leggen we niet alleen uit wat een advocaat doet maar ook wat magistraten precies doen en hoe slachtoffers worden opgevangen.
Door de deelnemers in concrete situaties te brengen komt er een debat op gang en krijgen mensen een genuanceerdere kijk op de positie van een advocaat.
Hoe gaat u tewerk?
Mr. Laes: We beginnen altijd in de assisenzaal, ik laat de deelnemers vrij een plaats kiezen op de stoelen waar de advocaten, de juryleden, burgerlijke partijen en beschuldigden zitten maar dat weten ze op dat moment nog niet.
Wie op de beklaagdenbank zit, wordt dan plots de beschuldigde, nog iemand anders is lid van de jury en zo beginnen we vervolgens aan een rollenspel waarbij iedereen zich inleeft in zijn rol.
Ik belicht hierbij de rol van de advocaat en ik probeer hen zoveel mogelijk bij mijn werk te betrekken door hen te vragen welke houding zij zouden aannemen als advocaat in enkele concrete situaties, vaak voorbeelden uit de praktijk (cliënt als beschuldigde, cliënt als slachtoffer of nabestaande enz…)
Als advocaat in strafrecht worden we immers vaak aangesproken over rechtszaken die in de media komen. Heel vaak gaat dat dan over straffen die volgens mensen veel te mild zijn en heel vaak moet ik ook het cliché ontkrachten dat strafpleiters klakkeloos en kritiekloos zouden nabauwen wat hun cliënt zegt.
Door hen in concrete situaties te brengen komt er een debat op gang en krijgen mensen een genuanceerdere kijk op de positie van een advocaat.
Vervolgens gaan we in de kelder naar het cellencomplex. Het gaat om smalle cellen, helemaal in beton gegoten met een deur van glas en traliewerk. Als ik op dat moment vertel hoe je je cliënt emotioneel tracht op te vangen in die cel na een zware assisenweek, dan wordt het meestal echt stil.
Vormt het voor de vzw een meerwaarde dat u advocaat bent?
Mr. Van Seghbroeck: Ik denk het wel. Ik ben er mij van bewust dat de advocatuur zeker niet het eerste beroep is dat bij mensen opkomt als je spreekt over hulpverlening. Maar ik zie advocaten wel als gespecialiseerde hulpverleners.
Als advocaat kom je in contact met mensen uit verschillende lagen van de bevolking. Je verzamelt binnen onze job ook heel snel levenswijsheid. Met die achtergrond en ingesteldheid kan je wel een goede vrijwilliger zijn.
Wat neemt u uit uw vrijwilligerswerk mee in uw advocatenpraktijk?
Mr. Laes: In mijn praktijk ga ik het debat ook aan met mijn cliënteel: een dader heeft niet altijd begrip voor een slachtoffer. En omgekeerd is het vaak nog moeilijker. Dan zeg ik al eens: "Stel u eens in de plaats van de rechter, wat gaat hij denken over uw versie van de feiten?" Ik probeer gaandeweg ook bij de cliënt een beetje begrip voor de andere kant los te weken. Ik verleg hiermee geen steen in de rivier van het scepticisme maar als het al een kiezeltje is, een klein beetje meer nuance bijbrengen, dan ben ik al gelukkig.
Mr. Van Seghbroeck: Binnen mijn vrijwilligerswerk is mijn tijd echt gereserveerd voor dat ene project. Ik kan rustig luisteren naar mensen en ik merk dat je daardoor vaak sneller tot de kern van de zaak komt. Dat neem ik mee in mijn consultaties als advocaat. Die volle focus, een geduldige open houding en mensen de tijd geven om te vertellen wat er op hun hart ligt.
Ook interessant
Kat Van Nuffel: "Ik zie meer dan ooit bereidheid to walk the talk"
Kat Van Nuffel is een toonaangevend figuur in HR en diversiteit en inclusie beleid, en voorzitter van de Legal Diversity & Inclusion Alliance. Haar passie voor diversiteit, gelijkheid en inclusie zal bijdragen tot een interessant debat tijdens de sessie 'Diversiteit en inclusie in de advocatuur' op het OVB Congres op 26 april. In dit interview benadrukt ze het belang van open dialoog en het omarmen van werknemersfeedback.
Verslag algemene vergadering maart 2024
In een videoverslag vertelt bestuurder Marnix Moerman u wat er besproken en beslist werd op de algemene vergadering van 27 maart 2024.