Snelrechtprocedure passeert in sneltempo door de Kamer
De Kamercommissie Justitie heeft woensdag amendementen bij het wetsontwerp SMS III goedgekeurd die de snelrechtprocedure herstellen. We waren betrokken bij het initiatief van bij de voorontwerpfase, maar blijven ook na goedkeuring met dezelfde bekommernissen zitten, niet in het minst over het materieel toepassingsgebied.
Akkoord van verdachte en advocaat nodig
De amendementen herstellen de wet van 28 maart 2000 tot invoeging van een procedure van onmiddellijke verschijning in strafzaken voor wat betreft de bepalingen die vernietigd zijn bij arrest van het (toen nog) Arbitragehof van 28 maart 2002 (nr.56/2002). Ze vormen een duidelijke verbetering met onder meer ruimere termijnen voor verschijning voor de rechter (5 tot 15 dagen) en het vereiste akkoord van verdachte en advocaat. Zij kunnen ook aangeven binnen de hoeveel dagen (binnen voormelde termijn) de aangehoudene wil verschijnen.
Een ander belangrijk verschil is dat de snelrechtprocedure enkel nog zal kunnen worden toegepast op wie is aangehouden in het kader van de voorlopige hechtenis.
Snelrecht, snelle wetgeving, goede wetgeving?
De oppositie was er niet over te spreken. De amendementen die de snelrechtprocedure nieuw leven moesten inblazen, werden toegevoegd aan het ontwerp van de SMS III-wet dat reeds in de plenaire op definitieve goedkeuring lag te wachten. De minister wil de snelrechtprocedure duidelijk zo snel mogelijk implementeren.
Uiteindelijk werd toch beslist om het ontwerp terug langs de Kamercommissie Justitie te sturen.
In onze adviezen merkten we onder meer volgende punten op:
- Door de toepassing van de procedure te koppelen aan de voorwaarden van artikel 16 van de Voorlopige Hechteniswet, rijzen heel wat vragen over de ratione materiae in het licht van de doelstellingen van de procedure:
- De mogelijke toepassing wordt niet begrensd door een maximumstraf
- Snelrecht is niet mogelijk voor feiten met een gevangenisstraf van minder dan 1 jaar waardoor het doel om bepaalde vormen van criminaliteit sneller aan te pakken ondermijnd wordt
- Voorlopige hechtenis is onderworpen aan strikte voorwaarden (absolute noodzaak voor de openbare veiligheid, recidive) die evenmin in lijn liggen met de doelstelling van een snelrechtprocedure
- Praktische uitvoering van waarborgen zoals de tijdige vertaling van de kennisgeving, de mogelijkheid tot digitale inzage van het dossier gezien de korte termijn en de gevolgen van de vraag tot bijkomende maatregelen door de aangehoudene
- Nood aan de integratie in een volledig hervormd strafprocesrecht ter bevordering van de cohesie, afgestemd op de strafbaarstellingen in het nieuwe Strafwetboek
Lees ons advies bij de amendementen
Ook interessant
Update: opnieuw verlenging opschorting uitvoering straffen 0-3 jaar via zelfaanbod
In de strijd tegen de overbevolking in de gevangenissen heeft de minister van Justitie de instructie over de opschorting van de uitvoering van bepaalde straffen verlengd tot en met 6 juni 2025.
Bezoek stafhouders onthult schrijnende omstandigheden in gevangenissen
Op 10 december 2024, de Internationale Dag van de Mensenrechten, brachten de stafhouders van alle Belgische balies een bezoek aan één of meerdere penitentiaire inrichtingen binnen hun werkgebied. Zij oefenden daarmee voor het eerst hun nieuwe visitatierecht uit zoals bepaald in de Basiswet betreffende het gevangeniswezen. Lees hun bevindingen?