Ad­vo­ca­ten­ba­ro­me­ter

De resultaten van deze editie zijn bijzonder interessant. Ze bieden een overzicht van verschillende evoluties over 15 jaar heen, net omdat het al de derde editie van de Advocatenbarometer is. Meer dan 2500 stagiairs en tableau-advocaten namen er actief aan deel, in de periode van 6 mei tot 13 juli 2020.

Dit meetinstrument helpt de Orde van Vlaamse Balies om een toekomstgericht beleid uit te bouwen.

Hieronder overlopen we alvast de beknopte resultaten van de Advocatenbarometer 2020.

• Op 1 december 2019 waren er 10.862 advocaten verbonden aan OVB. Daarvan zijn 17% stagiairs, wat ongeveer evenveel is als bij vorige advocatenbarometers.
• Het aantal stagiairs is gestegen in totale aantallen maar het aandeel op het totaal aantal ingeschreven advocaten bleef deze periode ongewijzigd.
  Balie Brussel heeft daarbij het grootste aandeel stagiairs, daarna komt balie Provincie Antwerpen. In West-Vlaanderen en kleine balies daalde het aantal stagiairs.
• Het aantal leden aan Vlaamse balies groeide met 10%. Dat is een minder sterke groei dan de vorige Advocatenbarometer (16%).
• Het aantal leden van de Nederlandstalige Orde bij de balie van Brussel groeide het sterkst, met 18%, het aantal leden bij de balies van Leuven en Oudenaarde is gedaald.
• Door reorganisatie van de balies daalde het aantal balies van 14 naar 8.
• Het percentage vrouwelijke advocaten neemt toe. In 2020 was 44,6% van de advocaten vrouw (vorige advocatenbarometer: 42%), bij de balie van Leuven zijn er zelfs meer vrouwen dan mannen (53,5%)
• Het aantal vrouwelijke stagiairs stijgt ook, alsmaar meer vrouwen vinden de weg naar de advocatuur maar ze groeien niet noodzakelijk door naar het tableau. De doorstroom van stagiairs naar het tableau creëert wel de verwachting dat de advocatuur nog sterker zal vervrouwelijken in de nabije toekomst.

• De rechtspersonen en natuurlijke personen zijn bij alle balies de twee belangrijkste cliëntengroepen. De derde belangrijkste groep zijn de pro-Deocliënten, behalve in Brussel. Daar vormen de internationale cliënten de derde grootste groep. Ook bij stagiairs is er een lichte bijstelling. Zij hebben meer pro-Deocliënteel en minder natuurlijke personen.
• 80% van de advocaten begroot het ereloon op basis van de gepresteerde tijd. Het uurtarief varieert dan tussen maximaal 218,5 euro voor internationaal cliënteel en 127,5 euro voor natuurlijke personen. Over het bedrag van de erelonen worden door de meeste advocaten vaak tot altijd afspraken gemaakt. 55,1% doet dit mondeling, 57,8% doet dit schriftelijk. Echter, 60 tot 70% van de respondenten maakt zelden tot nooit afspraken rond een success fee of over het toestaan van reducties op erelonen. Minder dan 10% doet dit altijd.
• Als cliënten niet betalen vorderen de meeste advocaten nog altijd in via de rechtbank. Advocaten-stagiairs zetten hier al wat vaker in op bemiddeling.
• Gemiddeld verdienen bijna 63% advocaten-stagiairs tussen de 12.500 en 37.500 euro bruto per jaar.
• Bij 57,8% van de tableau-advocaten bevindt het bruto-inkomen zich tussen de 37.500 en 100.000 euro per jaar.
• 56,5% van de respondenten geeft aan dat hun inkomen de afgelopen 5 jaar gestegen is.

Interessant hierbij is om op te merken dat vooral vrouwen zich in de lagere inkomensklassen bevinden. Verrassend genoeg ligt de verklaring niet in het feit dat vrouwen al eens vaker deeltijds werken. Bij de advocatuur houden de lagere inkomens van vrouwen vaak verband met de professionele structuur waarbinnen de vrouwelijke advocaten werken. Een andere verklaring voor de lagere inkomens ligt in het feit dat vrouwelijke advocaten vaak minder anciënniteit opgebouwd hebben.

1. De belangrijkste trend doorheen de 3 advocatenbarometers is de vervrouwelijking van het beroep. Elke barometer tellen we meer vrouwelijke stagiaires en meer vrouwen als tableau-advocaat. Daarbij zien we bij de vrouwen ook een inhaalbeweging op het vlak van inkomen.
2. De stijging van uurlonen is het laagst bij natuurlijke rechtspersonen en het hoogst bij internationale cliënten. Dit doet vermoeden dat advocaten sinds de invoering van de BTW-verplichting de natuurlijke personen om commerciële redenen wat meer sparen.
3. Uit de laatste advocatenbarometer komt ook voor het eerst de uitgesproken mening naar voren dat er te veel advocaten zijn. Hiervoor werd deze opinie eerder sporadisch opgeworpen in de barometers. Mogelijke oplossingen hiervoor zijn: strikter toezien op de toegang tot de stage, strengere BUBA-examens en/of een grondigere selectie vanuit de universiteiten.