Sterke democratieën hebben baat bij een volledig juridisch perspectief op mensenrechten en migratie
Naar aanleiding van de open brief van negen Europese regeringsleiders, onder wie de Belgische premier Bart De Wever, onderstrepen we het belang van een correcte en volledige juridische duiding bij maatschappelijke discussies over migratie en veiligheid.
Auteur
Sarah Roggeman

De brief pleit voor meer nationale beleidsruimte om criminele migranten uit te wijzen. Daarbij wordt verwezen naar het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en de interpretatie ervan door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
De OVB vreest dat de brief het bredere juridische kader waarin uitwijzingsbeslissingen worden genomen uit het oog verliest:
De bescherming van fundamentele rechtenen de regels over uitwijzing van vreemdelingenzijn vandaag diep verankerd in het Europeesrecht. Naast het EVRM, dat dit jaar 75 jaar oudis, zijn ook het Handvest van de Grondrechtenvan de Europese Unie en diverse EU-richtlijnenbepalend voor dit beleid. Deze normen zijn vanveel recentere datum en weerspiegelen weldegelijk de actuele Europese waarden. Zijworden geïnterpreteerd door het Hof vanJustitie van de Europese Unie.
De OVB benadrukt dat veiligheid en mensenrechten geen tegengestelden zijn, maar elkaar net versterken binnen een rechtstaat:
Natuurlijk dient het juridisch kader niet ombescherming te bieden aan misbruikers vangastvrijheid. Een evenwichtig rechtsstelsel dientwel, in het belang van iedere persoon én in hetalgemeen belang, om elke beslissing — ook eenuitwijzing — te onderwerpen aan een toetsingaan het heersende recht, onder meer quaconformiteit aan de Grondwet en aan deinternationale normen waartoe ons landzichzelf gebonden heeft. Dat is geenverzwakking, maar een versterking van dedemocratische legitimiteit.
Achtergrond
De Europese rechtsorde rond migratie bevat duidelijke kaders over onder meer uitzetting, gezinshereniging en asielprocedures. Die zijn vastgelegd in recente en bindende richtlijnen, zoals de Procedurerichtlijn en de Gezinsherenigingsrichtlijn, die voortbouwen op het EVRM maar ook inspelen op nieuwe maatschappelijke contexten. De normen zijn bindend voor de lidstaten en zijn niet strijdig met nationale democratieën, maar vloeien daaruit voort. De OVB verwelkomt elk debat over de werking van het recht, maar pleit ervoor dat dit debat gevoerd wordt met aandacht voor de samenhang en actualiteit van het volledige juridische raamwerk.
Ook interessant
Europees Migratiepact: wat moeten advocaten weten?
De European Lawyers Foundation en de Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) organiseren op maandag 26 mei 2025 van 9u tot 11u een gratis webinar over het Europees Migratiepact: “European asylum and immigration. What European lawyers need to know”. Schrijf u in.
OVB overlegt met minister van Asiel en Migratie
Op 7 april 2024 lichtten we onze reactie toe aan minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt op de voorstellen in het federale regeerakkoord van 31 januari 2025 met betrekking tot het migratierecht.