Verplicht gebruik JustRestart

De uitspraak handelt over een reeds lang lopend, hybride dossier. De beschikking van toelaatbaarheid dateert van 12 november 2015. Er was reeds voor de inwerkingtreding van JustRestart een minnelijke aanzuiveringsregeling gehomologeerd die naderhand werd opgeschort, gevolgd door een herroeping van de beschikking van toelaatbaarheid ten opzichte van één verzoeker. 

Pas na een vonnis waarbij een totale kwijtschelding van schulden ten opzichte van mevrouw X ongegrond werd verklaard, werd een nieuw ontwerp van minnelijke aanzuiveringsregeling verzonden. Op dat ogenblik was JustRestart in werking getreden. De schuldbemiddelaar opteerde er zelf voor om geen gebruik te maken van JustRestart, maar dit ontwerp te versturen via aangetekend schrijven.

In het Belgische procesrecht gaat men ervan uit dat niet elke procesfout of onregelmatigheid automatisch tot nietigheidssancties leidt. De partij die zich beroept op een verzuim of onregelmatigheid moet kunnen aantonen dat dit haar belangen heeft geschaad.

Het doel van artikel 861 Ger.W. is om een balans te vinden tussen het handhaven van de procedureregels en het voorkomen van onterecht nadeel voor de partij die zich op een formeel verzuim beroept.

In dit concrete geval oordeelt het Arbeidshof dat er geen sprake is van een nietigheid, omdat de partijen die zich hierop beroepen, zijnde mevrouw X en de schuldbemiddelaar, geen belangenschade aantonen.

Bij de beoordeling van belangenschade moet rekening worden gehouden met de concrete feitelijke omstandigheden in dit dossier. De argumentatie over het ontbreken van belangenschade wordt in het arrest eerder beperkt uitgewerkt en is niet zomaar van toepassing op andere dossiers. Deze rechtspraak kan niet blind worden getransponeerd naar de huidige situatie. De meerderheid van de rechtspersonen is ondertussen digitaal gekoppeld en aangiftes worden vlot via het register ingediend.

Waar bij de opstartfase van JustRestart begrip kon bestaan voor de onkunde of onwetendheid van bepaalde gebruikers is er op vandaag steeds minder nood aan een pragmatische werkwijze of milde uitzonderingen. De partij die kiest voor een papieren werkwijze kan botsen op een andere partij die wel degelijk belangenschade kan aantonen wegens het niet respecteren van art. 1675/15 bis §1 Ger.W.

Zo kan bijvoorbeeld een schuldbemiddelaar die kiest voor een papieren werkwijze, te maken krijgen met een schuldeiser die wel degelijk belangenschade kan aantonen wegens het niet respecteren van art. 1675/15 bis §1 Ger.W. Denk aan een schuldeiser met vele dossiers die er gerechtvaardigd van uitgaat dat hij via JustRestart wordt gewaarschuwd en waarbij aangetekende brieven niet meer automatisch bij de correcte dienst binnen de onderneming terecht komen. Of de verzoeker wiens adres op de aangetekende brief achterhaald is ingevolge een verhuis, of door een probleem bij de post de brief nooit heeft ontvangen, maar die de procedure wel stipt opvolgt via JustRestart.