Advocaten en het sociaal statuut
Hoe zit het nu eigenlijk met het sociaal statuut voor advocaten na de algemene vergadering van de OVB van 26 maart 2025?
Auteur
Peter Callens
Zoals bekend bepaalt artikel 142 van de Codex Deontologie voor Advocaten: “De advocaat oefent zijn beroep als zelfstandige uit, met uitsluiting van iedere band van ondergeschiktheid.”
Die bepaling is ingevoerd in juni 2005, tegen de achtergrond van discussies, die in die periode zeer actueel waren, rond het sociaal statuut van advocaten.
Artikel 142 CDA werd aangevochten voor het Hof van Cassatie, maar de vernietigingsvordering is verworpen bij arrest van 6 oktober 2006. Het Hof oordeelde (randnr. 9) dat de OVB mag beslissen “dat de advocaten niet in dienstverband mogen staan en dat zij zonder band van ondergeschiktheid hun beroep moeten uitoefenen. Aan de Ordes wordt een redelijke maat van vrijheid gelaten bij de invulling van hun taak. Het is niet onredelijk, gelet op het doel de onafhankelijkheid van de advocaat en het vertrouwen van de rechter in de advocaat te vrijwaren, en is verantwoord door de wettekst zelf en zijn geschiedenis, te beslissen dat advocaten hun hoofdberoep niet in ondergeschikt verband mogen uitoefenen maar dit alleen mogen doen als zelfstandigen.”
Enkele afgevaardigden in de algemene vergadering legden een voorstel neer dat de afschaffing van artikel 142 CDA beoogde.
Dat voorstel stond op de agenda van de algemene vergadering van 26 maart 2025, voor ‘inoverwegingneming’. Dat wil zeggen dat, als een meerderheid van de afgevaardigden ertoe zou besluiten om dat voorstel in overweging te nemen, er vervolgens een termijn zou worden bepaald om amendementen in te dienen. De definitieve stemming zou dan, na behandeling van alle eventuele amendementen, moeten plaatsvinden op een latere datum.
De algemene vergadering heeft bij meerderheid beslist om het voorstel tot afschaffing van artikel 142 CDA niet in overweging te nemen.
Velen zullen zich herinneren dat de algemene vergadering, bij een eerdere stemming, namelijk op 21 december 2022 principieel beslist had dat advocaten onder het statuut van bediende zouden kunnen werken, voor zover de werkgever zelf advocaat is of een advocatenvennootschap was. Die principiële beslissing hield op zich nog geen wijziging van artikel 142 CDA in.
Door de stemming van de algemene vergadering blijft artikel 142 CDA gehandhaafd, aangezien een voorstel tot afschaffing ervan niet in overweging genomen wordt.
De conclusie luidt dus dat artikel 142 CDA tot nader order onverkort van toepassing is en blijft en dat advocaten op grond van die bepaling moeten werken onder het sociaal statuut van zelfstandige.
Ook interessant
Maak kans op de Scriptieprijs en win €2.500!
Heeft u het afgelopen jaar uw hart en ziel gewijd aan uw masterproef? Heeft u tijdens het academiejaar 2024-2025 een masterproef geschreven over de advocatuur, of over de toegang tot de rechter? Dan maakt uw werk kans op de Scriptieprijs van Advocaat.be!
Dit was de Advocatenrun 2025
Op zondag 1 juni 2025 vond de Advocatenrun plaats aan het prachtige Afrikapaleis. Meer dan 300 advocaten en sympathisanten gaven het beste van zichzelf op een zonnige, sportieve en vooral verbindende Advocatenrun.