Overzicht Acties door magistraten in heel België

Het Brusselse parket zal niet meer deelnemen aan de zittingen van de strafuitvoeringsrechtbank, en zal ook geen adviezen meer uitbrengen. Op het vlak van financiële en economische criminaliteit zal het ook alleen nog een beperkt aantal misdrijven vervolgen.

Bij de Franstalige rechtbank van eerste aanleg en de Franstalige politierechtbank worden sinds 6 mei structurele maatregelen genomen. Zo kunnen correctionele rechters dossiers uitstellen, onderzoeksrechters beperken hun tussenkomsten in internationale rechtshulp, en ook burgerlijke en fiscale zaken kunnen opgeschort worden. Familierechters tekenen hun beslissingen voorlopig niet, en politierechters behandelen enkel nog zaken met gedetineerden. De Franstalige rechtbank van eerste aanleg Brussel schorst ook alle zittingen van de burgerlijke kamers van 8 en 13 mei. Alle zaken die op die zittingen gepland stonden, worden uitgesteld naar een latere datum, behalve de hoogdringende.

Daarnaast besliste de voorzitster van de 45e correctionele kamer sinds maandag 5 mei om alle zaken met gedetineerden uit te stellen wegens logistieke problemen. Ze stopt eveneens haar zitting op het middaguur — een ongebruikelijke maatregel gezien de gebruikelijke werklast.

De vrederechters van het gerechtelijk arrondissement Brussel kunnen vanaf 12 mei 2025, voor een periode van een maand:

• hun beslissing uitstellen over de veroordeling tot betaling van de rolrechten ten voordele van de Belgische Staat (50 euro per dossier).
• de rechtzoekenden sensibiliseren door aan het begin van de zitting een informatiebrief voor te lezen of uit te delen.

Van maandag 12 mei tot en met vrijdag 30 mei 2025 gelden er tijdelijke maatregelen bij het Tribunal de l'entreprise du Brabant wallon (Brussel):

• De gerechtelijke griffie en die van rechtspersonen is enkel open van 9u30 tot 11u30, van maandag tot vrijdag, zowel fysiek als telefonisch.
• Rechtszaken: enkel dringende zaken worden behandeld. Zaken bij de kamer voor presidentiële bevoegdheden en de 3de kamer (insolventie) worden als dringend beschouwd.
• Niet-dringende zaken (nieuw of uitgesteld naar de eerste kamer) worden uitgesteld via artikel 730 van het Gerechtelijk Wetboek, zodat partijen later een nieuwe datum kunnen aanvragen.

Het parket van Leuven organiseert op woensdag 7 mei een symbolische actie. Om 11 uur onderbreken ze de rechtszittingen voor 15 minuten. Het parket zal verzamelen in de inkomhal van het gerechtsgebouw. 

Daarnaast zal het parket van Leuven in mei gedurende minstens één maand het versturen van voorstellen tot betaling van een geldboete (minnelijke schikkingen) uitstellen. Concreet betekent dit dat ze nog steeds minnelijke schikkingen (voor bijvoorbeeld eenvoudige diefstallen, inbreuken op de drug- en wapenwetgeving en ernstige verkeersinbreuken) zal opleggen, maar dat het verzenden van de uitnodigingen tot betaling uitgesteld zal worden.

De politierechters van Leuven stellen vanaf maandag 19 mei gedurende één week alle strafzaken uit. Enkel de zeer zware verkeersdossiers waarbij er een acuut gevaar is voor de verkeersveiligheid, zoals rijonbekwame bestuurders, worden behandeld. Na de actieweek worden de mensen per brief verwittigd over de nieuwe zittingsdatum.

Procureur des Konings Vincent Macq bevestigt dat het parket van Bergen-Doornik actie voert. Niet-dringende dossiers worden uitgesteld, dringende zaken blijven behandeld. Macq vergelijkt de aanpak met ziekenhuizen die bij capaciteitsdruk enkel urgente ingrepen uitvoeren.

Het parket van Charleroi zal dossiers uit verschillende rechtbanken uitstellen tot na het gerechtelijk reces. De actie treft de correctionele rechtbank, de raadkamer, de politierechtbank en de jeugdrechtbank. Er zijn wel uitzonderingen voor dringende zaken, zoals dossiers met verdachten in voorlopige hechtenis, zedenzaken en beschermingsmaatregelen voor minderjarigen. Ook binnen de familie- en ondernemingsrechtbank worden adviezen uitgesteld, tenzij het gaat om hoogdringende gevallen zoals de bescherming van minderjarigen of kwetsbare volwassenen.

Vrederechters in Bergen behouden zich het recht voor om: 

• de beslissing over de griffierechten (d.w.z. het bedrag dat moet worden betaald voor een voor de rechtbank te behandelen zaak) uit te stellen in elk geval waarin de eiser wordt bijgestaan door een advocaat die de eiser kan informeren over de stappen die moeten worden ondernomen.
• Procedures of verzoeken die door de Staat of een gefedereerde entiteit worden ingeleid, automatisch voor meerdere maanden uitstellen.
• Hun werkuren verminderen tot 40 uur per week (d.w.z. 38 wettelijke uren plus 2 uur per week gecompenseerd door forfaitaire vrije dagen) om de impact van hun werklast op de afwezigheid van een achterstand in rechtszaken aan te tonen. 4. 
• Passende actie ondernemen om hun werkomstandigheden aan de kaak te stellen. 

Politierechters zijn in staat om

• De lengte van zittingen beperken tot de wettelijke tijd, d.w.z. 4 uur, en alle overtollige zaken uitstellen.
• De beslissing over de kosten die door de staat moeten worden gedragen uitstellen.
• Systematisch voorkeursmaatregelen toekennen in zaken met betrekking tot betalingsbevelen (vereenvoudigde procedure waarmee een persoon (of bedrijf) de rechtbank kan vragen een andere persoon (of bedrijf) te veroordelen tot het betalen van een geldbedrag), voor lichte overtredingen en voor personen die voor het eerst een overtreding begaan.
• In overleg met de openbare aanklager alle niet-spoedeisende zaken uitstellen.
• civiele zaken met betrekking tot administratieve sancties, voetbalrecht, enz. uitstellen.

Het parket van Luik laat enkel zittingen van de raadkamer en zedenzaken doorgaan. De hoorzittingen van de strafrechtbank, de jeugdrechtbank, de ondernemingskamer en de politierechtbank in Luik lopen al sinds maandag 28 april vertraging op. Magistraten behouden wel de vrijheid om zaken toch op de agenda te zetten als ze vinden dat die prioritair zijn.

De Arbeidshof van Luik voert vanaf 12 mei 2025 protestmaatregelen in die onder meer bestaan uit het beperken van het aantal zaken dat in beraad wordt genomen tot een werkbelasting van maximaal 40 uur per week, het enkel behandelen van zaken waarin het openbaar ministerie verplicht advies moet geven, en het uitstellen of doorverwijzen van zaken waarbij de staat of zijn instellingen geld probeert te recupereren. Daarnaast heeft het openbaar ministerie beslist enkel nog tussen te komen in dringende dossiers.

Een groot aantal griffiers bij de rechtbank van eerste aanleg in Luik sluit zich aan bij de nationale actiedag van de publieke sector op dinsdag 20 mei. Die dag worden alle correctionele, familiale en burgerlijke zittingen automatisch opgeschort. De familiale en burgerlijke zaken worden naar een andere datum verplaatst, voor de correctionele dossiers en dossiers rond beschermingsmaatregelen zal het parket een nieuwe datum moeten aanvragen. De hoorzittingen van de raadkamer en de strafuitvoeringsrechtbank gaan vanwege hun urgentie wel gewoon door. Hetzelfde geldt voor de wachtdiensten bij de onderzoeks- en jeugdrechtbank.

Vanaf woensdag 7 mei sluiten de vrederechters, politierechters en griffiers in Waals-Brabant zich bij de acties aan. De griffies zullen enkel nog geopend zijn van 8.30 tot 10.30 uur, in plaats van tot 16 uur.

De vrederechters stellen hun beslissing over het omstreden ‘rolrecht’ voorlopig uit en nemen pas later standpunt in. Ook registratieverzoeken van hypotheken, bijvoorbeeld na een erfenis, worden met enkele maanden uitgesteld.

De politierechters in de provincie staken de behandeling van alle niet-dringende zaken en beroepen tegen betalingsbevelen.