Aansturing van de digitale transformatie van Justitie
Samen met Avocats.be namen we vandaag deel aan een hoorzitting in de commissie Justitie naar aanleiding van een kritisch rapport van het Rekenhof over de digitalisering van Justitie. Tijdens deze hoorzitting werd de rol van de advocatuur in de digitale transformatie toegelicht en werden knelpunten en noodzakelijke verbeteringen besproken.
Auteur
Sarah Roggeman

Rol van de Ordes
De advocatuur is een essentiële actor binnen Justitie. Binnen de digitalisering van Justitie ontwikkelen en beheren we diverse strategische toepassingen, zoals Regsol (insolventieprocedures) en JustRestart (collectieve schuldenregeling).
De uitnodiging voor deze hoorzitting is een belangrijke erkenning van onze rol: het bevestigt dat we een sleutelspeler zijn in deze transitie en dat onze expertise en inspanningen worden gewaardeerd.
Samenwerking met Justitie
Sinds het Protocol Geens in 2016 is er een samenwerkingskader tussen Justitie en beroepsgroepen zoals advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders. Dit protocol voorziet in:
- Samenwerking op technisch vlak en interconnectie van ICT-platformen.
- Structureel overleg over digitale strategieën en toepassingen.
- Concrete ondersteuning van digitaliseringsprojecten door de beroepsgroepen.
Digitale realisaties van de Ordes
De Ordes hebben een reeks digitale projecten ontwikkeld en beheerd, waaronder:
- One Source: authentieke bron voor de hoedanigheid en identiteit van advocaten - art 434/1 Ger.W.
- DPA-platformen: o.a. DPA-deposit (art. 32ter Ger.W., KB 16 juni 2016, MB 20 juni 2016) en DPA-box (art. 32ter Ger.W., KB 16 juni 2016, MB 20 juni 2016) voor digitale dossieruitwisseling.
- Salduz-platform: digitale ondersteuning bij bijstand aan verdachten - art. 495 Ger. W. en art. 2bis wet van 20 juli 1990 voorlopige hechtenis
- Applicatie tweedelijnsbijstand: voor efficiëntere rechtsbijstandverlening - art. 508/1-508/25 Ger.W.
Uitdagingen en mislukkingen
Om de digitalisering van Justitie vooruit te helpen is er nood aan een betere governance en engagement. Het vereist een heldere structuur. Er is een meer effectieve governance en een duidelijkere rolverdeling tussen de betrokken actoren nodig. Projecten zoals JustJudgment, JustCase en JustPay, die een wettelijke basis hebben, boekten geen of te weinig significante vooruitgang. Bovendien blijven er onduidelijkheden in de financiering van essentiële initiatieven zoals JustRestart.
Advocatuur als stille motor
Als onderdeel van de rechterlijke organisatie dragen we bij aan een efficiënter justitieel systeem. Samen met Avocats.be vormen we al jaren een stille motor achter de digitalisering van Justitie. Dankzij voorfinanciering maken we cruciale toepassingen mogelijk, maar structurele financiering blijft vaak onzeker.
Vooruitblik en noodzakelijke stappen
Om de digitale transformatie van Justitie succesvol te maken, pleiten we voor:
- Een transparante structuur met een duidelijk mandaat, financiering en besluitvormingsmacht.
- Duidelijkheid over budgetten en de naleving van engagementen van alle actoren binnen digitalisering.
- Prioritering van projecten die Justitie efficiënter en toegankelijker maken.
- Juridische zekerheid rond samenwerkingsmodellen.
Oproep aan federale overheid
We zijn en blijven een betrouwbare partner in de digitalisering van Justitie en zijn bereid om mee te werken aan een modern en efficiënt justitieel systeem, maar vragen om een beter kader en respect voor de bestaande digitale infrastructuur.
Daarom roepen we de federale overheid op om een duidelijke koers te kiezen en de noodzakelijke governance-structuren te implementeren. Het gaat om de manier waarop beslissingen worden genomen, wie verantwoordelijk is voor bepaalde acties, en hoe transparantie en verantwoording wordt gewaarborgd. Alleen met een vastomlijnd plan en duurzame samenwerkingsmodellen kan Justitie haar digitale achterstand inhalen en zorgen voor een efficiëntere rechtsgang voor alle betrokkenen.
Ook interessant
Onderzoek naar digitale hulpmiddelen in arbeids- en familierecht: uw input telt!
De Europese Unie wil de toegang tot de rechter verbeteren en de digitalisering van gerechtelijke procedures versterken. Neem 10 minuten de tijd om een vragenlijst in te vullen over het gebruik van digitale tools in arbeids- en familierechtelijke procedures.
E-facturatie: alles wat u praktisch moet weten
De Wet van 6 februari 2024 voert een verplichte gestructureerde elektronische facturering in tussen Belgische btw-plichtige ondernemingen. Dat moet niet alleen de btw-gegevensstromen tussen bedrijven en de FOD Financiën moderniseren, maar ook leiden tot snellere betalingen, lagere kosten en efficiëntere verwerking van facturen. Wat betekent dit concreet voor uw advocatenkantoor? We beantwoorden uw belangrijkste vragen en helpen u op weg.